نمایش مبدأ برای سیواسی، برهان الدین احمد (قیصریه ۷۴۵ـ۸۰۰ق)


سیواسی‌، برهان‌الدّین‌ احمد (قیصریه ۷۴۵ـ۸۰۰ق)<br>
<p>فرمانروای سیواس (حک: ۷۸۳ـ۸۰۰ق) و شاعر اهل آناتولی. در مصر، دمشق و حلب تحصیل کرد و در ۷۶۶ق به‌ منصب‌ قضا نشست‌. چندی‌ وزارت‌ و اتابکی امیران خاندان اِرِتنا، ازجمله علی‌ بیگ،‌ را به‌‌عهده‌ داشت‌ و پس‌ از مرگ او پسر خردسالش‌، محمد بیگ، را در رسیدن‌ به‌ فرمانروایی‌ یاری‌ داد. اما پس‌ از مدتی‌ او را از حکومت‌ برداشت‌ و خود به جای او نشست (۷۸۳ق). دورۀ‌ ۱۸‌سالۀ‌ حکمرانی‌ برهان‌الدین‌ در جنگ‌ و ستیز با بیگ‌های‌ شورشی‌، قرامانیان‌، ممالیک‌ مصر، آق‌قوینلوها و عثمانی‌ها سپری‌ شد. به‌ ترکی‌ و عربی‌ و فارسی شعر می‌گفت‌. غزلیاتِ بی‌تخلص و غناییِ برهان‌الدین به‌لحاظ مضمون و فنون بلاغی، ادامۀ سنت‌های شعر فارسی‌ است. اما گه‌گاه‌ اشعاری‌ نیز با مضامین‌ اجتماعی‌، سیاسی، عشقی‌ و اخلاقی‌ سروده‌ است‌. از آثارش‌: ''حاشیه‌ بر تلویح‌ تفتازانی''‌؛ ''شرح‌ تنقیح‌ الاصول''‌؛ ''اکسیر السعادات‌ فی‌ اسرار العبادات''‌ در فقه به عربی؛ ''ترجیح‌ التوضیح‌'' (۷۹۹ق) در فقه به عربی؛ ''دیوان‌ شعر'' شامل غزلیات، رباعیات، تویوغ‌ها (= دوبیتی‌ها، به گویش ترکی شرقی) و ابیات پراکنده که مهم‌تر از دیگر آثار اوست (استانبول‌، ۱۹۲۲).</p>
<br><!--25369800-->
[[رده:ادبیات سایر کشورها]]
[[رده:(ادبیات سایر کشورها)سایر کشورها]]
[[رده:تاریخ جهان]]
[[رده:امپراتوری عثمانی و ترکیه]]
[[رده:دین اسلام]]
[[رده:فقه و اصول و احکام]]