ماژندی، فرانسوا (۱۷۸۳ـ۱۸۵۵)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از فرانسوا ماژندی)

ماژَندی، فرانسوا (۱۷۸۳ـ۱۸۵۵)(Magendie, François)

ماژَندي، فرانسوا

پزشک فرانسوی و پیش‌گام داروشناسی تجربی نوین[۱]. در معرفی طیفی از مواد حاصل از گیاهان، معروف به آلکالوئیدها[۲]، و نیز استریکنین[۳] مورفین[۴]، کدئین[۵] و کینین[۶] نقش داشت. همراه پیِر فلورنس[۷] نظریه‌ای مبنی بر هماهنگ‌کردن اعمال بخش‌های گوناگون بدن توسط دستگاه عصبی را معرفی کردند. او از تشریح حیوان زنده و مقادیر معیّنی دارو برای آزمایش بر روی خود استفاده کرد و آزمایش‌هایی را با استفاده از جانوران و پژوهش در مورد آثار دقیق فیزیولوژیک سموم گیاهی ترتیب داد. او نشان داد که نقش معده در استفراغ اساساً انفعالی است و اثر داروهای قی‌آور[۸] را نیز تحلیل کرد. دربارۀ نقش پروتئین‌ها در رژیم غذایی انسان به پژوهش پرداخت. به مسئلۀ بویایی[۹] نیز علاقه‌مند بود و یاخته‌های سفید خون را مطالعه کرد. به‌علاوه، در پژوهش در باب مواد فعال داروها نقش بزرگی داشت. او یک کتاب جیبی با نام فرمولی برای تهیه و استفاده از داروهای جدید گوناگون مثل ناکس وُمیکا، مورفین، پروسیک اسید[۱۰]، استریکنین، وراترین[۱۱]، آلکالوئیدها و غیره را در ۱۸۲۱ برای پزشکان منتشر کرد. برای نخستین‌بار آلکالوئیدها را در درمان بیماری‌ها به‌کار برد و کتاب او تقریباً به‌صورت کامل به کاربرد بالینی داروهای جدید پرداخته است. ماژندی به‌‌صورت خستگی‌ناپذیر در زمینۀ اعصاب، مهره‌ها و جمجمه تحقیق کرد و نشان داد که در مجرای نخاع دو ریشه وجود دارد: ریشۀ پیشین[۱۲] که حرکتی است، و ریشۀ پسین یا خلفی[۱۳] که حسی است. مجرایی که از چهارمین بطن مغز شروع می‌شود امروزه «سوراخ ماژندی[۱۴]» نامیده می‌شود. همچنین با نشان‌دادن این‌که برداشتن مخچه[۱۵] در پستانداران تعادل فیزیکی را کاملاً برهم می‌زند و منجر به ازبین‌رفتن هماهنگی می‌شود، نتایج تحقیق فلورنس را تأیید کرد.

 


  1. Modern exprimental pharmacology
  2. alkaloids
  3. strychnine
  4. morphine
  5. codeine
  6. quinine
  7. Pierre flourens
  8. emetics
  9. olfaction
  10. prussic acid
  11. veratrine
  12. anterior root
  13. posterior root
  14. foramen of Magendie
  15. cerebellum