مصطفی عثمانی چهارم

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

مصطفی‌ عثمانی (۴) چهارم‌ (۱۱۹۳ـ۱۲۲۳ق)
بیست‌ونهمین‌ سلطان‌ عثمانی (۱۲۲۲ـ۱۲۲۳ق/۱۸۰۷ـ۱۸۰۸)‌، پسر عَبْدُالْحمید عثمانی اول بود و پس‌ از برکناری‌ پسرعمویش‌، سلیم‌ سوم‌، از سلطنت به‌ پادشاهی‌ رسید. وی‌ در دورۀ‌ کوتاه‌ سلطنتش‌ بازیچۀ‌ کسانی‌ بود که‌ او را به‌ قدرت‌ رسانده‌ بودند. سرانجام‌ بیرق‌دار مصطفی‌ پاشا، در روسْچُوق هوادارانی‌ گرد خود آورد و با رفتن‌ به‌ استانبول‌ و گرفتن‌ مُهر سلطنتی‌ از وزیر اعظم‌، خود ادارۀ‌ حکومت‌ را به‌دست‌ گرفت‌ (۱۲۲۳ق). سلطان‌ مصطفی‌ که‌ تاج‌ و تخت‌ را در خطر دید برای‌ آن‌که‌ تنها وارث‌ پادشاهی‌ عثمانی‌ باشد و از مرگ‌ حتمی‌ رهایی‌ یابد، فرمان‌ داد سلیم‌ سوم‌ و برادرش‌ محمود دوم را، که‌ زندانی‌ بودند، بکشند. سلیم‌ کشته‌ شد، اما محمود به‌کمک‌ مادرش‌ از زندان‌ گریخت‌ و خود را به‌ بیرق‌دار مصطفی‌ پاشا رساند. بیرق‌دار، مصطفی‌ را برکنار و زندانی کرد و محمود را به‌ سلطنت‌ رساند (۱۲۲۳ق). مصطفی در همان‌ سال‌ و به‌ فرمان‌ محمود به‌قتل‌ رسید. پیکرش‌ را در ینی‌ جامع‌ به‌خاک‌ سپردند. مصطفی‌ پادشاهی‌ سست‌رأی‌، کهنه‌پرست‌ و مخالف‌ با نظام‌ جدید بود.