مهرداد اشکانی اول

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

مِهرداد اشکانی اول ( ـ۱۳۷‌پ‌م)

مِهرداد اشکاني اول

پادشاه (ح ۱۷۱ـ ۸/۱۳۷پ‌م) بزرگ اشکانی، پسر فریاپت‌ و برادر فرهاد اول‌. در ۱۷۴پ‌م با سلطنت‌ مهرداد اول‌ فرمانروایی‌ راستین‌ اشکانیان‌ آغاز و دوباره‌ عظمت‌ و شکوه‌ دورۀ‌ هخامنشیان به‌ ایران‌ بازگردانده می‌شود. مهرداد پس‌ از تصرف‌ باختر، ماد را نیز گشود و سپس‌ عازم‌ جنوب‌ غربی‌ ایران‌ شد. نخستین‌‌بار بود که‌ پس‌ از اسکندر، سرداری‌ ایرانی‌ با قدرت‌ آهنگ‌ جنوب‌ ایران‌ را می‌کرد. اِلِمائیس‌ و پارس‌ نیز از چنگ‌ اسکندریان‌ بیرون‌ آمد. به‌دنبال‌ پارس‌، بابل‌ و سلوکیۀ‌ بین‌النهرین‌ نیز به‌دست‌ مهرداد افتاد و از بابل‌ تا هندوکش‌ از آن‌ او شد. مهرداد در‌ ۱۴۱پ‌م در سلوکیه‌ بر تخت‌ نشست‌. بعد ارمنستان‌ نیز تصرف‌ شد. در ۱۴۰پ‌م، دِمِتریوس‌ نیکاتور فرمانروای‌ سلوکی‌ به‌ ایران‌ لشکر کشید. سرداران مهرداد او را به‌ زنجیر کشیدند و نزد مهرداد بردند. شاه اشکانی دوباره‌ او را به‌ تخت‌ خود بازگرداند و حتی‌ دختر خود رودِگونه‌ را به‌ همسری‌ او درآورد. کمی‌ بعد بیماری‌ به‌ مهرداد امان نداد و او در ۱۳۷ یا ۱۳۶پ‌م، درگذشت‌. او خود را مانند شاهان‌ هخامنشی‌ شاهنشاه‌ نامید.