میدان اعدام

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

میدان اعدام

ميدان اعدام

جنوب غربی تهران، تقاطع خیابان‌های مولوی و خیام. در دورۀ محمدشاه قاجار به علت مجاورت با دروازۀ محمدیه (یا دروازۀ نو یا دروازه غار)، میدان محمدیه خوانده می‌شد. سردرِ دروازه کاشی‌هایی با نقش رستم و دیو سپید داشت که در دورۀ پهلوی به موزۀ ایران باستان سپرده شد. در دوران ناصرالدین‌شاه، به میدان پاقاپق (پای قاپق) شهرت یافت. بعدها چون در آنجا محکومان با طناب اعدام می‌شدند، به میدان اعدام تغییر نام داد. در دورۀ پهلوی مراسم اعدام به میدان توپخانه منتقل شد و سکوی میدان اعدام به یک حوض تبدیل و اطراف آن درخت‌کاری و زیباسازی شد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، میدان اعدام تعریض و بازسازی و نام میدان محمدیه بر آن نهاده شد. اطراف میدان، باغ‌های بزرگ میوه مانند باغچه‌چالی و باغچه انگوری بود و بین آن‌ها گورستانی قرار داشت که عباس آقا قاتل میرزا علی‌اصغر‌خان امین‌السلطان، در آن‌جا دفن شد. یکی از سینماهای مشهور و مهم تهران قدیم، با نام سینما تمدن، در میدان اعدام قرار داشت و تابستان‌ها روی پشت‌بام آن فیلم نمایش داده می‌شد. عمارت فیل‌خانه نزدیک میدان اعدام قرار داشت. یکی از ایستگاه‌های تراموای اسبی نیز در میدان اعدام بود. دو خانۀ قدیمی و تاریخی تهران متعلق به حاج میرزا شفیع در خیابان فلاح، و حاج باقر مختار نزدیک میدان محمدیه‌اند. از کوچه‌های آن، کوچۀ کوزه‌گرها را می‌توان نام برد.