نهاوند، شهرستان
نَهاوَند، شهرستان
واقع در جنوب غربی استان همدان، مشتمل بر بخش مرکزی و بخش‌های زرین‌دشت و خزل، با مرکزیت اداری شهر نهاوند. از شمال به شهرستان تویسرکان، از شرق به شهرستان ملایر، از جنوب شرقی و جنوب به استان لرستان (شهرستان بروجرد)، از جنوب غربی به استان لرستان (شهرستان دلفان)، و از غرب به استان کرمانشاه (شهرستان کنگاور) محدود است. سرزمینی کوهستانی است که دشت نسبتاً پهناوری در مرکز آن جای دارد. کوه گرین (۳,۱۸۸ متر)، که این شهرستان را از شهرستان دلفان جدا می‌کند، بلندترین کوه آن است و کوه‌های شادمانه و قشلاق (مرز شهرستان تویسرکان) از دیگر کوه‌های مرتفع آن است. رودخانۀ گاماسیاب دشت مرکزی آن را مشروب می‌کند و آب ملایر و قلقل‌رود از دیگر رودهای آن است. اقلیم شهرستان نهاوند در ارتفاعات سرد و نیمه‌خشک و در دشت مرکزی معتدلِ مایل به سرد و نیمه‌خشک و جمعیت آن ۱۸۱,۰۴۹ نفر است (۱۳۸۵). مهم‌ترین آبادی‌های آن عبارت‌اند از برزول، فیروزان، گیان، کوهانی، باباقاسم، زارع‌آباد، آنوج، ده فول، و شهرک. راه بروجرد به کرمانشاه و راه ملایر به کرمانشاه، توأم با راه‌های فرعی متعددی که در سطح شهرستان پراکنده‌اند شبکۀ راه‌های زمینی این شهرستان را تشکیل می‌دهند. اهالی شهرستان نهاوند عمدتاً به کشاورزی و گله‌داری اشتغال دارند و لبنیات و انواع میوه و غلات از محصولات آن است.