نورماندی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

نورْمانْدی (Normandy)

نمايي از ساختمان شهرداري آلانسون، نورماندي

دوک‌نشین پیشین در شمال غربی فرانسه که اکنون به دو بخش اوت‌ـ‌نورماندی[۱] و باس ـ نورماندی (نورماندی سفلی)[۲] تقسیم شده است؛ مساحت: ۲۹,۹۰۰ کیلومتر مربع؛ جمعیت دو بخش ۳,۱۴۶,۵۰۰‌ نفر (۱۹۹۰). شهرهای مهم آن عبارت‌اند از آلانسون[۳]، بایو[۴]، کان[۵]، شربور[۶]، دیپ[۷]، دوویل[۸]، لیزیو[۹]، لوهاور (لوآور)[۱۰]، روآن[۱۱]. ازجملۀ جاذبه‌های جهانگردی نورماندی می‌توان از این‌ها یاد کرد: خانۀ مرمّت‌شده و باغ مونۀ[۱۲] نقاش در ژیورنی[۱۳]؛ جزیرۀ مون سن میشل[۱۴]؛ شاتو میرومنیل[۱۵]، زادگاه گی دو موپاسان[۱۶]؛ خانۀ ویکتور هوگو در ویلکیه[۱۷]؛ و براندی سیب کالوادوس[۱۸]. ناحیه‌ای که اکنون به نام نورماندی خوانده می‌شود در دورۀ رومیان نام گالیا لوگدونسیس دوم[۱۹] را بر خود داشت. در دورۀ شاهان فرانک بخشی از نوستری[۲۰] (مملکت غربی فرانک‌ها) را تشکیل می‌داد. نخستین بار وقتی نورماندی نام گرفت که شارل ابله[۲۱] در ۱۹۱۲ آن را به‌عنوان تیول ارثی به رولف[۲۲] یا رولو[۲۳]، سرکردۀ خانه به دوشان نورس، واگذاشت. یکی از نوادگان رولو به نام ویلیام دوم، پسر روبر دوم، در ۱۰۳۶م دوک نورماندی شد و در ۱۰۶۶م با فتح انگلستان، که لقب ویلیام فاتح را برایش به‌همراه آورد، شاه انگلستان شد و سلسلۀ شاهان نورمان انگلستان را بنیاد نهاد. در ۱۰۷۷م روبر[۲۴]، پسر بزرگ ویلیام، نورماندی را از قلمرو او جدا ساخت؛ اما نورماندی و انگلستان در ۱۱۰۵م بار دیگر تحت فرمان یک پادشاه، یعنی هنری[۲۵] اول انگلستان درآمد. هنری دوم، پسر ماتیلدا[۲۶] دختر هنری اول، پس از مرگ استیون بلوایی[۲۷]، در ۱۱۵۴م انگلستان و نورماندی را زیر فرمان خود در آورد؛ ولی در دورۀ پادشاهی پسرش جان لکلند[۲۸] (جان اول انگلستان)، نورماندی به تصرف فیلیپ اوگوستوس[۲۹] درآمد (۱۲۰۳ـ۱۲۰۴م). نورماندی پس از آن بیش از ۲۰۰ سال بخشی از پادشاهی فرانسه بود تا این که پس از نبرد آژنکور[۳۰] (۱۴۱۵م) بار دیگر به تصرف انگلستان درآمد و تا ۱۴۴۹م در تصرف انگلستان ماند و سرانجام در این سال شارل هفتم فرانسه آن را برای همیشه از تصرف انگلیسی‌ها بیرون آورد و نورماندی بخشی از فرانسه شد. در ۱۸۷۰ بخش‌هایی از نورماندی به اشغال آلمانی‌ها درآمد. در جنگ جهانی دوم نورماندی پایگاه تدارکاتی اصلی ارتش بریتانیا بود. نورماندی در جنگ جهانی دوم، به‌ویژه در نبردهای ۱۹۴۴، سخت آسیب دید و بسیاری از شهرهای معروف آن مانند لوآور، کان و لیزیو چنان ویران شدند که می‌بایست آن‌ها را از نو ساخت.

 


  1. Haute-Normandie
  2. Basse-Normandie
  3. Alençon
  4. Bayeux
  5. Caen
  6. Cherbourg
  7. Dieppe
  8. Deauville
  9. Lisieux
  10. Le havre
  11. Rouen
  12. Monet
  13. Giverny
  14. Mont St Michel
  15. Château Miromesnil
  16. Guy De Maupassant
  17. Villequier
  18. Calvados
  19. Gallia Lugdunesis II
  20. Neustria
  21. Charles The Simple
  22. Rolf
  23. Rollo
  24. Robert
  25. Henry
  26. Matilda
  27. Stephen of Blois
  28. John Lackland
  29. Philip Augustus
  30. Agincourt