نمایش مبدأ برای هالس، فرانس (ح ۱۵۸۱ـ۱۶۶۶)


هالْس، فرانْس (ح ۱۵۸۱ـ۱۶۶۶)(Hals, Frans)

[[File:41027700.jpg|thumb|تابلوي شهسوار خندان، اثر فرانس هالس]]

نقاش فلاندری<ref>Flemish</ref>. به‌سبب قلم‌زنی‌های آزاد و بی‌تکلّفش، در مکتب هلند<ref>Dutch School </ref> پیش‌گام بود. بدون پیش‌طرح قبلی، مستقیماً بر روی بوم کار می‌کرد تا تک‌چهره‌هایی خودزا و جاندار خلق کند. ازجمله آثارش عبارت‌اند از پردۀ مشهور ''شهسوار خندان''<ref>''Laughing Cavalier''</ref> (۱۶۲۴؛ مجموعۀ والاس<ref>Wallace Collection </ref>، لندن)، و چهره‌نگاری‌های گروهی از نظامیان، و والیان امور خیریّه و دیگران. هالس از بزرگ‌ترین تک‌چهره‌سازان هلندی بود، که صرفه‌جویی در استفاده از رنگ، مشخصۀ شیوۀ روانِ نقاشیِ‌ اوست. دربارۀ آغاز فعالیت هنری‌اش اطلاع چندانی دردست نیست، لیکن تابلوی ''ضیافت افسران واحد شبه نظامی سن ژرژ''<ref>''The Banquet of the Officers of the St George Militia Company''</ref> (۱۶۱۶؛ موزۀ فرانس هالس<ref>Frans Hals Museum </ref>، هارلم<ref>Haarlem </ref>)، که از نخستین آثارش به‌شمار می‌رود، فوق‌العاده بدیع است. این اثر با طبیعی‌نمایی و سرزندگی‌اش، ضوابط قراردادی متداول در چهره‌نگاری گروهی با حالات یکنواخت و خشک را کاملاً دگرگون ساخت. بعد از ۱۶۵۰، سفارش‌های کمتری دریافت کرد، و هنرش آرام‌تر و متفکرانه‌تر شد. پس از موشکافی بیشتر در سرشت آدمی، رنگ‌های ملایم را به‌کار گرفت، و شخصیت‌هایش جذابیت نشاط‌انگیز خود را ازدست دادند. احتمالاً مهم‌ترین آثارش را در سال‌های پایانی عمر پدید آورد، که ازجمله عبارت‌اند از دو چهره‌نگاری گروهیِ<ref>group portrait </ref> بسیار تأثیربرانگیز از رؤسای نوانخانۀ هارلم (۱۶۶۴؛ موزۀ فرانس هالس، هارلم). در این دو اثر، مضمون سالخوردگی چنان بی‌کم‌و کاست تصویر شده، که با بهترین آثار رامبرانت<ref>Rembrandt </ref> قابل قیاس است. هالس احتمالاً در آنتورپ<ref>Antwerp </ref> به دنیا آمده، و در نوجوانی در هارلم ساکن شده، و در کارگاه نقاشیِ کارل وان ماندر<ref>Karel van Mander</ref>،‌ نقاش و زندگی‌نامه‌نویس هنری، هنر آموخته است. با آن‌که سفارش‌های بی‌شماری دریافت می‌کرد، اغلب مقروض بود، و در کهنسالی به همراه همسرش در نوانخانه‌ای ساکن شد که اکنون موزۀ فرانس هالس است. چهره‌نگاری‌های گروهیِ هالس در این موزه نگهداری می‌شوند، که در واقع یادمان اوست؛ البته این موزه، آثار دیگر هنرمندان هارلم را نیز دربر دارد. هالس ده فرزند داشت و هر هفت پسرش نقاش شدند.

&nbsp;

----

[[Category:نگارگری و مجسمه سازی جهان]] [[Category:پیش از قرن 20 - اشخاص]]