کارون، رودخانه
کارون، رودخانه
بزرگ‌ترین و پرآب‌ترین رودخانۀ ایران در استان‌های چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد، و خوزستان، با طول ۸۹۰ کیلومتر. این رودخانه از چشمه‌سارهای ۹۱کیلومتری غرب شمالی شهرکرد سرچشمه می‌گیرد و به نام آب کوهرنگ به‌سوی جنوب شرقی روان می‌شود. از دریاچۀ سدّ کوهرنگ می‌گذرد و شهرستان‌های کوهرنگ و اردل و لردگان را طی می‌کند و با آب بازوفت یکی می‌شود که از ریزابه‌های مهم کارون است. پس از طی مسافتی با رودخانۀ خِرسان درهم می‌آمیزد و به‌سوی شمال غربی جاری می‌شود و از درّه میان کوه لَنْدِر و کوه تخت کاشون می‌گذرد و به طرف غرب جنوبی روان می‌شود و سد کارون یک را در شهرستان مسجدسلیمان پشت سر می‌گذارد. مجدداً به طرف شمال غرب روان و پس از طی قوسی بزرگ به شهرستان شوشتر وارد می‌شود، روبه جنوب از کنار شهر شوشتر می‌گذرد و در بندقیر با رودخانۀ دز درهم می‌آمیزد که بزرگ‌ترین ریزابۀ آن است و به موازات راه شوشتر به اهواز مسیر خود را ادامه می‌دهد، از شهر اهواز می‌گذرد و به شهرستان خرمشهر وارد می‌شود. در این شهرستان به دو شاخه تقسیم می‌شود. یک شاخه، به نام بهمنشیر، مرز شرقی جزیرۀ آبادان را تشکیل می‌دهد و مستقیماً به خلیج فارس می‌ریزد و شاخۀ دیگر به‌سوی غرب جاری می‌شود و در بندر خرمشهر به اروندرود می‌پیوندد. میانگین آبدهی سالانۀ رود کارون ۱۸,۷۰۰میلیون متر مکعب (اندازه‌گیری‌شده در ایستگاه اهواز) و وسعت حوضۀ آبگیری آن ۶۰,۵۰۰ کیلومتر مربع است. سدّهای متعددی همانند کارون یک و کارون دو و کارون سه، که در سال‌های اخیر بر این رودخانه بسته شده‌اند، آن را تحت کنترل درآورده و از طغیان آن در فصل‌های پرباران جلوگیری کرده‌اند. بخش سفلای رود کارون از خرمشهر تا اهواز قابل کشتی‌رانی است.