کدخدا
کدخدا
متصدی امور دِه و روستا و نیز عنوانی برای رؤسای اصناف. در دورۀ صفویه کدخدایان روستاها از طرف اهالی انتخاب و سپس به تأیید کلانتران می‌رسیدند. اقتدار کدخدا از کلانتر کمتر، ولی وظایفش مانند کلانتر در شهر بود. او کارها و زحمات را بین افراد تقسیم و مالیات و عوارض را جمع‌آوری می‌کرد و به امور و مشکلات ده رسیدگی می‌کرد. در ریاست اصناف، کدخدایان غالباً از بین افراد صنف به شیوۀ انتخاب یا توارث تعیین می‌شدند. آن‌ها در سه ماهۀ اول سال به دستور نقیب (نایب کلانتر) حاضر شده و طبق قانون، حساب و بنیچۀ هر یک را نوشته و مهر می‌کردند و کدخدا بر انجام و جمع‌آوری دقیق آن نظارت داشت. او در واقع واسطۀ دولت و صنف بود. در دوره‌های زندیه و قاجاریه نیز همچنان کدخدا رئیس ده و روستا و رئیس هر محله بود و تحت نظر حاکم قرار داشت و حتّی به امور قضایی روستا نیز رسیدگی می‌کرد. در دورۀ پهلوی، کدخدا مأمور مالک ده یا بخشدار بود و افزون بر این، وظایف دیگری چون آگاه کردن ادارات مخصوص دولتی از زاد و ولد و درگذشت افراد روستا را نیز برعهده داشت.