کلاوزویتس، کارل فیلیب گوتلیپ فون
کلاوزویتس، کارل فیلیپ گوتلیب فون (1780ـ1831) (Clausewitz, Carl Philipp Gottlieb von)
افسر پروسی و نظریه‌پرداز نظامی که عنوان کتاب اصلی‌اش «دربارۀ جنگ»[۱] (بعد از مرگش در 1832 منتشر شد) بود، که در امور نظامی و بعدها در تجارت و برخی استراتژی‌ها دگرگونی‌های اساسی پدید آورد. نظریۀ مشهور او دربارۀ جنگ این است که جنگ گسترش خط مشی سیاسی به طرق دیگر است، بنابراین نمی‌توان پایانی برای آن در نظر گرفت. نظریه‌های کلاوزویتش به شدت مورد توجه استراتژیست‌های سوداگر امروزی قرار گرفت. جنگ در اصطلاح کلاوزویتس تجارت گونه‌ای متمدن‌شده از جنگ است که در آن شرکت‌ها و نه ملت‌ها علیه یکدیگر به رقابت می‌پردازند. کلاوزویتس معتقد بود که جنگ ضربه‌زدن به طرف مقابل با تمرکز نیرو در نقاط سرنوشت‌ساز (جنگ تمام عیار) با استفاده همۀ منابع موجود است. هدف نهایی، چه در تجارت و چه در جنگ، بهبود عملکرد با استفاده از هوشمندی بالا به جای رقابت و تکیه بر تجزیه و تحلیل اطلاعات برای یک اقدام قطعی است. کلاوزویتس در «بورگ»[۲]، نزدیک «ماگدبورگ»[۳] زاده شد و در سال 1792 به عنوان یک دانشجوی جوان دانشکده افسری وارد ارتش پروس[۴] شد. در عملیات راین[۵] (1793ـ1794) بر ضد ارتش انقلابی فرانسه[۶] خدمت کرد، در 1801 به آکادمی نظامی برلین[۷] راه یافت. در آن‌جا زیر نظر ژنرال «فون شارن هورست»[۸] علوم نظامی و فلسفه خواند و در 1804 فارغ‌التحصیل شد و آجودان پرنس آگوست شاهزادۀ پروس[۹] شد. در 1806 در طی جنگ‌های ناپلئونی[۱۰] مجروح و در «ینا»[۱۱] به اسارت درآمد. بعد از آزادی در 1808 به پروس برگشت و قبل از این که در 1810 به مقام استادی و مدرس نظامی در «کراون پرنس»[۱۲] برسد، دستیار «شارن هورست» شد که در امر اصلاح ارتش کار می‌کرد. بعدها به منظور خدمت به ارتش روسیه[۱۳] (1812-1814) علیه ناپلئون، از سمت خود استعفا کرد و به آنان در مذاکرۀ کنوانسیون تاوروگن[۱۴] کمک کرد تا اتحاد پروس با روسیه و انگلستان علیه فرانسه را فراهم سازد. سپس در 1815 مجدداً به خدمت ارتش پروس درآمد و در جریان نبرد واترلو[۱۵] در مقام رئیس ستاد خدمت کرد. سه سال بعد به مقام ژنرالی رسید و تا 1830 رئیس مدرسۀ عمومی جنگ در برلین[۱۶] شد و تحقیقات خود را در آن‌جا به اتمام رساند. در 1830 در مقام ناظر ارتش پروس در برسلاو[۱۷] در مرز لهستان شد و یک سال بعد در اثر بیماری وبا در همان‌جا درگذشت.