گفت وگوهایی پیرامون دو نظام اصلی برای عالم

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

گفت‌وگوهایی پیرامون دو نظام اصلی برای عالم (Dialogosopra i due massimi sistemi del mondo)

(یا: محاوره دربارۀ دو منظومۀ بزرگ جهان) کتابی محاوره‌گونه در اخترشناسی، از گالیله، منتشرشده به ایتالیایی در ۱۶۳۲ در فلورانس. گالیله در این اثر سه تن را با نام‌های سالویاتی، ساگردو، و سیمپلیکیو (شخصیتی خیالی)، برای بیان اندیشه‌های کُپرنیک، طرف گفت‌وگوی خود قرار داده است. گفت‌وگوها چهار روز به‌طول می‌انجامد و کتاب نیز بدین صورت مشتمل بر چهار روز است. در روز نخست گفت‌وگو دربارۀ قوانین حرکت اجسام و اجرام فلکی، اکتشافات تازۀ آسمانی و خصوصیات نور منعکس‌شدۀ خورشید بر سطح ماه است و در آن نظر ارسطو دربارۀ تغییرناپذیری رد شده است. بحث روز دوم، اعتراض به نظریه‌های ارسطوست؛ ‌این که حرکت یومی مخصوص زمین است و منشأ هیچ تغییری در میان اجرام فلکی نیست. روز سوم، به گفت‌وگو دربارۀ ستارگان جدید و حرکت سالانه اختصاص دارد. در روز چهارم، از جزر و مد دریا بحث شده است. این اثر را پس از انتشار مقامات کلیسای رُم توقیف کردند و دادگاه تفتیش عقاید گالیله را وادار به استعفا کرد. گفت‌وگوها ... پژوهشی علمی است که نگرشی به روی انسان می‌گشاید و چهرۀ جدیدی از جهان را به او عرضه می‌کند. این اثر به‌لحاظ روش علمی و ارزش اطلاعات آن اهمیت و شهرت فراوان دارد.