عضدی ، یدالله (۱۲۶۸ـ آرژانتین ۱۳۴۰ش)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از یدالله عضدی)

عَضُدی‌، یدالله (۱۲۶۸ـ آرژانتین ۱۳۴۰ش)

(ملقب به: ‌«‌امیر اعظم‌») ‌سیاستمدار و وزیر دورۀ‌ پهلوی.‌ فرزند نصرت‌الله‌ میرزا و نوۀ وجیه‌الله میرزا، سپهسالار فتحعلی‌شاه قاجار بود و پس از گذراندن تحصیلات ابتدایی در ایران برای ادامۀ تحصیل در ۱۵‌سالگی‌ به‌ عثمانی‌ رفت‌. پس‌ از قتل‌ پدرش‌ در‌۱۲۹۴ ش، به‌ تهران‌ آمد و حکمرانی‌ شاهرود، سمنان‌، و دامغان‌ را، که املاک موروثی‌اش نیز در آن‌جا بود، در دست‌ گرفت‌ و لقب‌ امیر اعظم‌ یافت و پس‌ از چندی‌ به‌ حکومت‌ استرآباد منصوب‌ شد و با دختر حسن پیرنیا ازدواج کرد و پس از درگذشت وی، دختر وثوق‌الدوله را به همسری برگزید. در ۱۳۰۶ش، به استخدام‌ وزارت‌ امور خارجه‌ درآمد‌ و مستشار و کاردار ایران‌ در سفارت برلین‌ گردید. سپس‌ به‌ ریاست ادارۀ‌ کارگزینی‌ وزارت امور خارجه (از ۱۳۰۸ تا‌۱۳۰۹ ش) منصوب‌ شد و مدتی‌ هم‌ با سمت‌ وزیر مختاری در واشینگتن‌ خدمت‌ کرد (۱۳۱۰ش) و در‌۱۳۱۲ش، وزیر مختار ایران‌ در لهستان‌ شد. از مشاغل‌ دیگر او بازرسی‌ و ریاست‌ ادارۀ‌ تذکره وزارت امور خارجه (۱۳۱۴ش)، سجلات‌ و تابعیت‌، معاونت‌ وزارت‌ دارایی (۱۳۲۰ ش)، وزیر دارایی‌ در کابینۀ‌ فروغی‌ و وزیر راه‌ در کابینه‌ سهیلی‌ و قوام‌ بود. در‌۱۳۲۲ ش،‌ وزیر مختار ایران‌ در برزیل‌، و سپس‌ وزیر مختار ایران‌ در اسپانیا و سپس سفیر ایران‌ در عراق شد (۱۳۳۹ش) در شهریور همین‌ سال،‌ به‌ تهران‌ آمد و وزیر امور خارجه‌ گردید. سال‌ بعد سفیر ایران‌ در آرژانتین‌ شد و چند ماه‌ بعد براثر‌ سکتۀ قلبی‌ در همان‌جا درگذشت.