بور، آگه نیلس (۱۹۲۲ـ۲۰۰۹)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از Aage Niels Bohr)

بور، آگِه نیلْس (۱۹۲۲ـ۲۰۰۹)(Bohr, Aage Niels)

بور، آگِه نيلْس

فیزیک‌دان دانمارکی. در ۱۹۵۲، برای هستۀ اتم مدل جدیدی، با نام مدل جمعی[۱]، عرضه کرد. به‌‌سبب کشفش در زمینۀ ارتباط میان حرکت جمعی و حرکت ذره‌ای در هسته‌های اتم، و طرح نظریۀ ساختار هسته‌ای[۲]، در ۱۹۷۵ به جایزۀ نوبل فیزیک دست‌ یافت. او که پسر نیلس بور[۳] فیزیک‌دان بود، در کپنهاگ زاده شد و در همان‌جا درس خواند. در جنگ جهانی دوم، و در زمانی‌که دانمارک در اشغال آلمان بود، در لندن کار می‌کرد (۱۹۴۳ـ۱۹۴۵). از ۱۹۴۶ به‌بعد، در انستیتوی فیزیک نظری[۴] پدرش در کپنهاگ مشغول به کار شد و در ۱۹۵۶، در دانشگاه کپنهاگ به مقام استادی رسید. از ۱۹۶۳ تا ۱۹۷۰، مدیریت مؤسسۀ نیلس بور[۵]، را، که پیش‌تر انستیتوی فیزیک نظری خوانده می‌شد، برعهده داشت. از ۱۹۷۵ تا ۱۹۸۱، مدیر مؤسسۀ اسکاندیناویایی فیزیک نظری اتمی[۶] (نوردیتا[۷]) بود. آگه بور، بِن ماتلسون[۸]، و جیمز رین‌واتر[۹] جایزۀ نوبل ۱۹۷۵ را مشترکاً دریافت کردند. رین‌واتر در ۱۹۵۰ ساختار هسته‌ای نظریه را مطرح کرد و بور و ماتلسون هم با به‌دست‌آوردن نتایج تجربی، آن را تأیید کردند. تحقیقات این سه نفر، راه را برای گداخت هسته‌ای[۱۰] هموار کرد.


  1. collective model
  2. nuclear structure
  3. Niels Bohr
  4. Institute of Theoretical Physics
  5. Niels Bohr Institute
  6. Nordic Institute for theoretical Atomic physics
  7. Nordita
  8. Ben Mottelson
  9. James Rainwater
  10. nuclear fusion