بت پرستی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از Idolatry)

بت‌پرستی (idolatry)
در مسیحیت و اسلام و یهودیت، پرستش بت ( ← بت). تورات در فرمان دوم از ده فرمان آن را قدغن کرده است. نوعاً به پرستش هر چیز مرئی و مادی که نقطۀ مقابل موجود غیبی حقّانی است، اطلاق می‌گردد. مسیحیت از این فرمان، در زمان‌ها و مکان‌های مختلف، تعبیرهای مختلف کرده است. در قرون ۶ و ۷م در امپراتوری بیزانس واکنشی در برابر استفاده از شمایل پدید آمد که به نهضت شمایل‌شکنی انجامید. در جنبش اصلاح دینی، استفاده از شمایل بت‌پرستی شناخته شد، ولی مارتین لوتر آن را، در جهت عبادت خدا، سودمند تشخیص داد. امروزه گروه‌هایی به‌ویژه در برخی کلیساهای پروتستان از هرگونه تصویری دوری می‌جویند، اما گروه‌هایی دیگر خاصه در کلیساهای ارتُدوکس و کاتولیک استفاده از تصویر و مجسمه را به‌عنوان دلالت با شمایل تشویق می‌کنند. هندوان تکریم صورت خدا را عنصر مهمی در راه عبادت خود می‌دانند. امّا در سرزمین بین‌النهرین، بت‌هایی که نماد خدایان سومری و بابلی و اقوام دیگر بودند، پرستیده می‌شدند. معروف‌ترین این بت‌ها مردوک نام داشت. اعراب جاهلیت غالباً بت‌پرست بودند و معمولاً هر قبیله بتی از آنِ خود داشت که بیشتر در خانۀ کعبه نگهداری می‌شدند. معروف‌تر از همه، لات، مَنات، هُبَل و عُزّی بودند، که با ظهور پیامبر اسلام (ص) و پیروزی مسلمانان از میان برداشته شدند. ابراهیم خلیل‌الله یکتاپرستی را با شکستن بت‌ها آغاز کرده بود. دلیل مخالفت اسلام با مجسمه‌سازی، بیم از بازگشت به دوران بت‌پرستی بود. نام بُت در زبان فارسی، مأخوذ از بوداست، زیرا بودائیان تندیسه‌های بودا را می‌ساختند و نیایش می‌کردند.