انف، ادریس بن حسن

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از Idris bin Hasan al-Anf)

انف، ادریس بن حسن (- 1467)   Idris bin Hasan al-Anf

(نام کامل: ادریس بن حسن بن عبدالله بن علی محمد عمادالدین الانف القرشی) مورخ و داعی برجسته‌ی اسماعیلی در یمن. وی نائب امام مستور (غائب) ابوالقاسم الطیب بود و در زمان انشعاب درونی فرقه‌ی اسماعیلیه در سال 1429م به منصب داعی مطلق نوزدهم رسید. انف وارث سنت‌های دعوت اسماعیلی و مرجعی مورد اعتماد برای افکار و عقاید این مذهب و همچنین منبعی مهم برای تاریخ این دعوت بوده است. کتاب‌ها و رسایل داعیان و علمای اسماعیلی را غالبا به او ارجاع می‌دهند. ادریس و خانواده‌ی وی نقش ویژه‌ای در حفظ و شکل‌گیری تاریخی دعوت اسماعیلی دارند و کتاب‌ها و رسایل فراوان او که غالب آنها در رد مخالفان این دعوت و دفاع از عقاید اسماعیلیه و توضیح ابهامات و پیچیدگی‌های عقاید آن است گواه این نقش ویژه است. پژوهشگران، نوشته‌های او را درباره تاریخ دعوت اسماعیلیه در یمن و خارج از یمن، منبعی اساسی در این زمینه می‌دانند.

انف سه اثر درباره‌ی تاریخ و ماهیت دعوت اسماعیلیه تألیف کرده که هنوز خطی‌اند و پس از قرن‌ها مخفی بودن پیدا شده‌اند: کتاب نخست او عنوان «عیون الاخبار و فنون الآثار فی ذکر المصطفی المختار و فضائل الائمة الاطهار» را دارد که 7 جلد است و در باب تاریخ عمومی دعوت و مذهب اسماعیلی و خلافت فاطمی در شمال افریقا و مصر و شام و یمن تالیف شده. کتاب دوم نزهة الافکار نام دارد که در دو جلد به تاریخ دعوت و داعیان اسماعیلیه در یمن، از آغاز تا روزگار جد وی عبدالله بن علی (داعی هجدهم)، پرداخته است. کتاب سوم نیز با عنوان روضة الاخبار در ادامه‌ی موضوع کتاب دوم اوست.