دبی، ادریس (۱۹۵۲)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از Idriss Deby)

دِبی، اِدْریس (۱۹۵۲)(Deby, Idriss)

دِبي، اِدْريس
ادریس دبی
Idriss Deby
زادروز ۱۹۵۲م
ملیت  اهل چاد
شغل و تخصص اصلی نظامی و سیاستمدار
گروه مقاله تاریخ جهان

نظامی و سیاستمدار اهل چاد، از ۱۹۹۰ رئیس موقت و از ۱۹۹۶ رئیس‌جمهور قانونی آن کشور. در مقام بنیاد‌گذار و رهبر جنبش رهایی‌بخش میهنی با کودتایی نظامی به قدرت رسید، و با پیروزی در نخستین انتخابات دموکراتیک ریاست جمهوری در ژوئیۀ ۱۹۹۶، ریاست جمهوریش اعتبار قانونی یافت. دبی در بخش شرقی چاد به‌دنیا آمد و در ۲۰سالگی به ارتش پیوست. بعدها در فرانسه آموزش خلبانی دید. در ۱۹۷۸، به چاد بازگشت و از حسن هابره دربرابر گوکونی، رئیس‌جمهور وقت، حمایت کرد و به هابره یاری رساند تا در ۱۹۸۲ به قدرت رسد. سپس، به فرماندهی کل نیروهای مسلح رسید و مشاور نظامی هابره در مقام ریاست جمهوری شد، اما در ۱۹۸۹ پس از متهم‌شدن به طرح‌ریزی کودتایی از کشور گریخت. در ۱۹۹۰، جنبش رهایی‌بخش میهنی را بنیاد گذاشت و در پایان همان سال از پایگاهی در سودان هابره را سرنگون کرد و خود را رئیس موقت دولت خواند. او وعده داد که سرانجام حکومت غیرنظامیان از نو در چاد برقرار شود. در ۱۹۹۴ با سرهنگ قذافی، رهبر لیبی، پیمان دوستی امضا کرد. در ژوئیۀ ۱۹۹۶، براساس قانون اساسی چندحزبی جدیدی که از الگوی قانون اساسی فرانسه، با قوۀ مجریه‌ای مرکب از رئیس‌جمهور و نخست‌وزیر، اقتباس شده بود، به ریاست جمهوری چاد انتخاب شد.