آران ای

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از RNA)

آران‌اِی (RNA)
(سرنام اسید ریبونوکلئیک[۱]) اسید نوکلئیک مؤثر بر فرآیند ترجمۀ مادۀ وراثتی دی‌اِن‌اِی به پروتئین. معمولاً اسید ریبونوکلئیک تک‌رشته‌ای و مرکب از تعداد بسیاری نوکلئوتید متصل به هم است. هر نوکلئوتید مرکب از قند ریبوز، یک گروه فسفات، و یکی از چهار باز اوراسیل، سیتوزین، آدنین، و گوانین است. آراِن‌اِی با جفت‌شدن بازها، با این تفاوت که اوراسیل به جای تیمین قرار می‌گیرد، از روی دی‌اِن‌اِی نسخه‌برداری می‌شود. سه نوع آراِن‌اِی در ساخت مولکول‌های پروتئین دخالت و هر یک نقش متفاوتی دارند. آراِن‌اِی پیک (mRNA) الگوی سنتز پروتئین است. هر رمز (مجموعه‌ای از سه باز) مولکول آراِن‌اِی، رمز یک اسید آمینۀ ویژه است. فرآیند ترجمه روی ریبوزوم‌ها صورت می‌گیرد. ریبوزوم‌ها از پروتئین‌ها و آراِن‌اِی ریبوزومی (rRNA) ساخته شده‌اند. وظیفۀ آراِن‌اِی ناقل (tRNA) اتصال به اسید آمینۀ ویژه است و بدین‌ترتیب، نوعی توالی «آنتی‌کدون» موجود در آراِن‌اِی ناقل با توالی یک کدون مکمل در آراِن‌اِی پیک جفت‌وجور می‌شود و فرآیند ترجمۀ رمز وراثتی کامل می‌شود. گرچه آراِن‌اِی معمولاً فقط در فرآیند سنتز پروتئین کاربرد دارد، در برخی ویروس‌ها، مانند رتروویروس‌ها[۲]، مادۀ وراثتی به‌شمار می‌رود.

 


  1. ribonucleic acid
  2. retroviruses