عمرو بن عبید بصری
عَمْرو بنِ عُبید بَصْری ( ـ مکه ۱۴۴ق)
متکلم و از مؤسسان مکتب معتزلۀ بصره. پدرش از شحنه‌های حجاج ثقفی در بصره بود. خواهر واصل بن عطا را به همسری گرفت. آن‌گاه که واصل بن عطا از حسن بصری جدا شد، عمرو نیز درپی او رفت. دربارۀ قَدَر و منزلة بین‌المنزلتین با واصل همراه شد. به زهد و علم شهرت داشت و منصور خلیفۀ عباسی او را گرامی می‌داشت. در جوانی چندی شاگرد ابوالحسن اشعری بود که به‌سبب مسائل کلامی از او جدا شد. از آثارش: تفسیر قرآن؛ الرد علی‌القَدَرِیَّه.