مشترک المقیاس

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
نسخهٔ تاریخ ‏۲۴ ژوئیهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۵:۲۳ توسط Shahraabi (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

مُشتَرکُ‌المِقْیاس (commensurable)

(یا: قیاس‌پذیر) هر دو امری که با معیار و مقیاسی واحد در سامانی واحد گرد آیند. در تشخیص مشترک‌المقیاس‌‌بودن غالباً‌ مشکلی واقعی وجود دارد، مثلاً حکم دربارۀ سنجش‌پذیری و مقایسۀ سودمندی‌ها یا خوشبختی‌های دو شخص با یکدیگر. در فلسفۀ علم دو نظریه را هنگامی مشترک‌المقیاس گویند که مدعاهای یکی را بتوان در قالب زبان دیگری صورت‌بندی کرد. وقتی دو نظریه مختلف‌المقیاس[۱] (قیاس‌ناپذیر) باشند نمی‌توان نظرگاهی خنثی برای ارزیابی عینی برتری‌های یکی در مقابل دیگری به‌‌دست آورد.

 


  1. incommensurable