گلوکز

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
نسخهٔ تاریخ ‏۲۴ ژوئیهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۵:۲۳ توسط Nazanin (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

گلوکُز (glucose)

(یا: دکستروز، قند انگور) قند ساده‌ای در خون. در گیاهان سبز، طی فرآیند فتوسنتز ساخته می‌شود. به گروهی از مواد شیمیایی، معروف به هیدرات‌های کربن[۱]، تعلق دارد. واکنش‌های تنفسی سلولی درون‌یاخته، شامل اُکسایش گلوکز برای تولید اِی‌تی‌پی، است که برای بسیاری از واکنش‌های زیست‌شیمیایی بدن مصرف می‌شود. گلوکز علاوه‌بر مصرف در تنفس سلولی[۲] و به‌منظور آزادسازی انرژی مفید، ممکن است برای مصارف دیگر به بخش‌هایی از بدن منتقل شود. ماهیچه‌ها و جگر گلوکز را به گلیکوژن[۳] تبدیل می‌کنند که ذخیرۀ انرژی برای استفادۀ بین وعده‌های غذایی است. همچنین، گلوکز ممکن است به چربی تبدیل و در بافت‌های چربی ذخیره شود. در انسان و سایر مهره‌داران، سطوح بهینۀ گلوکز خون را هورمون انسولین[۴] حفظ می‌کند. عدم توانایی کنترل گلوکز خون موجب بیماری دیابت[۵] می‌شود. گیاهان سبز گلوکز را در طی فرآیند فتوسنتز می‌سازند و به نشاسته تبدیل می‌کنند. نشاسته ذخیرۀ انرژی است و بخش مهم رژیم غذایی[۶] انسان را تشکیل می‌دهد. گلوکز از هیدرولیز قند نشاسته یا نیشکر تهیه و به‌شکل پودر سفید بلوری نیز خالص می‌شود. گلوکز نوعی مونوساکارید[۷] است، در حالی‌که قند معمول‌، یعنی ساکاروز[۸] نوعی دی‌ساکارید[۹]، متشکل از دو واحد قندی گلوکز و فروکتوز، است.

 


  1. carbohydrates
  2. respiration
  3. glycogen
  4. insulin
  5. diabetes
  6. diet
  7. monosaccharide
  8. sulcrose
  9. disaccharide