ابن عربشاه، شهاب الدین (۷۹۱ـ۸۵۴ق)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
شهاب‌الدین بن عربشاه
زادروز دمشق ۷۹۱ق
درگذشت ۸۵۴ق
ملیت عرب
شغل و تخصص اصلی مورخ و ادیب
شغل و تخصص های دیگر فقیه
آثار عجایب‌المقدور فی نوائب‌التیمور
گروه مقاله تاریخ جهان

ابن عربشاه، شهاب‌الدین (۷۹۱ـ۸۵۴ق)

(نام کامل: شهاب‌الدین ابوالعباس احمد بن محمد بن عبدالله بن ابراهیم ابن نصر بن محمد بن عربشاه) مورخ، ادیب و فقیه عرب. وی در دمشق به دنیا آمد و در همان‌جا پرورش یافت. پس از فتح دمشق توسط تیمور در ۸۰۳ق همراه خانواده‌اش به سمرقند انتقال یافت و در آن‌جا نزد بزرگانی چون سید محمد شریف جرجانی و ابن جزری علوم متداول را آموخت و زبان‌های فارسی و مغولی را نیز فرا گرفت. آن‌گاه به سیر و سفر پرداخت و به ترکستان و شبه‌جزیره کریمه سفر کرد و از بزرگان آن‌جا دانش آموخت. در ۸۱۴ق به دربار سلطان محمد اول، پادشاه عثمانی راه یافت و منشی رسائل عربی و ترکی و فارسی و مغولی شد. پس از گذشت دَه سال به حلب و از آن‌جا به دمشق رفت و عزلت گزید و ملازم مولانا علاءالدین محمد بخاری شد. بعد از فوت بخاری، حج گزارد و در قاهره مسکن گزید. در آن‌جا مورد توجه ملک ظاهر سیف‌الدین قرار گرفت، اما به سبب سعایت‌های بدخواهان، به زندان افتاد و چند روز پس از آزادی، به سبب دل‌آزردگی از آن واقعه در خانقاه سعید‌السعداء درگذشت. ابن عربشاه، نویسنده‌ای توانا، ادیبی پرمایه و آگاه به علوم قرآنی، فقه و حدیث و شاعری چیره‌دست بود. بیشترین شهرت او در تاریخ‌نگاری است و مشهورترین اثر وی عجایب‌المقدور فی نوائب‌التیمور در شرح حال تیمور لنگ است.