ابگر نهم

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

ابگر نهم‌ (حک‍ ۲۱۶م)
(در لاتینی: آئلیوس‌ سِپتیمیوس‌ ابگر؛ معروف‌ به‌ بزرگ؛ حک‍ ۲۱۶م) فرمانروای اسروئنه ۱۷۹ـ۲۱۶م که دو سال‌ آخر حکومت‌ خود را به اشتراک با‌ پسرش‌، ابگر دهم‌، بر مسند بود‌. ظاهراً، با این‌که‌ تمایل‌ به استقلال‌ داشت‌، سرسپرده رم‌ بود. در ۱۹۴م با استفاده‌ از نابسامانی حکومت‌ رم‌، همراه‌ شاه‌ آدیابنه،‌ نصیبین‌ را محاصره‌ کرد، اما سپتیموس‌ سوروس‌ نخست‌ با اعزام‌ مأمور مالیه‌ به‌ اسروئنه‌ ابگر را کنار گذاشت‌ و سپس‌، با تحکیم‌ موقعیت‌ رم‌ در بین‌النهرین‌، دوباره‌ ابگر را به فرمانروایی برگرداند. پس‌ از بازگشت‌ سوروس‌ به‌ رم‌، به‌ هنگام‌ عبور اشکانیان‌ از دجله‌ و محاصره نصیبین‌، ابگر از کمک‌ به‌ آن‌ها خودداری کرد و برای خود عنوان‌های لاتینی و برگرفته‌ از نام‌ این‌ امپراتوران‌ برگزید و از همین‌ روی پسرانش‌ را سوروس‌ ابگر و آنتونینس‌ نامید. در ۱۹۵م، وقتی که‌ سوروس‌ پس‌ از اتحاد با ارمنستان‌ بزرگ‌، خود را آماده حمله‌ به‌ تیسفون‌ می‌کرد، ابگر تابعیت‌ روم‌ را پذیرفت و با کماندارانش‌ در اردوی سوروس‌ حاضر شد و خود را تسلیم‌ سوروس‌ کرد و پسرانش‌ را به‌ گروگان‌ به‌ امپراتور رم‌ سپرد. بی‌تردید این‌ رفتار ابگر در افتادن‌ پایتخت‌ اشکانیان‌ به‌ دست‌ رومیان‌ نقش‌ مهمی داشت. پس‌ از شکست‌ اشکانیان‌، اسروئنه‌ رسماً به‌ صورت‌ ایالتی از روم درآمد و رومیان‌ ابگر را شاهنشاه‌ خواندند. ابگر در ۲۱۴م ناگزیر از تقسیم‌ حکومت‌ با پسر دومش‌ سوروس‌ ابگر شد. گمان‌ میرود که‌ ابگر، در اواخر قرن ۲م‌ به‌ مسیحیت‌ گروید‌ه به‌ کلیسایی در ادسا، همانند سنت‌ ارمنستان‌، موقوفاتی بخشیده‌ باشد. از این‌ به‌ بعد است‌ که‌ اخته‌ کردن‌ ممنوع‌ می‌شود و به‌ دستور ابگر دست‌های کسی را که‌ خود را اخته‌ میکرد قطع‌ میکردند. ابن‌ دیصان‌ از هم‌عصران‌ ابگر نهم‌ بود.