میرزا یحیی خان تفرشی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

میرزا یحیی خان تفرشی (تفرش 1277 - تهران 1338ق)

(نیز با نام: یحیی بن عبدالغنی تفرشی، مشهور و متخلص به سرخوش) از حکما و فضلای ایرانی، فرزند حاج میرزا عبدالغنی تفرشی. تحصیلات فارسی و عربی را نزد پدرش به انجام رساند. در زمینۀ فلسفه و عرفان فعالیت داشت و به هنر خوشنویسی و شعر نیز پرداخت. از شعرای قدیمی شهر تفرش در نیمۀ نخست قرن 14ق بوده. در غزل سرایی تبحر داشته و غزلیاتش در دورۀ قاجار به لحاظ ادبی، به دورۀ بازگشت ادبی معروف است. تخلص سرخوش را برای خود برگزید. دیوان اشعاری دارد که بیشتر شامل غزلیات و رباعیات است. دیوانش به چاپ سنگی، و پیرو حافظ بوده است.

میرزا یحیی خان ابتدا نزد پدر و سپس برادر بزرگش میرزا محمد علی و نیز ملا هادی سبزواری (که استاد برادرش بود) دانش اندوخت. به درخواست برادرش، به تهران رفت. پس از فوت پدرش در 1295ق، به تفرش بازگشت و بعد از مدتی، همراه دایی اش که در خرم آباد در امور دولتی مشغول بود، به لرستان و خوزستان رفت. او حدود 10 سال در آن مناطق مشغول خدمات دولتی بود. سپس به تهران برگشت و در 1308ق کار دولتی را دادمه داد و سرودن شعر را نیز از سر گرفت. در همان دوران بود که دیوان اشعارش را که مشتمل بر غزلیات و رباعیات بود، منتشر کرد. در 1308ق منشی گری سفارت انگلستان را پذیرفت.

میرزا یحیی خان در 61 سالگی درگذشت و در جوار آرامگاه شاه عبدالعظیم حسنی در شهر ری به خاک سپرده شد.