بوش، جورج (پدر)

جورج بوش (پدر) George
زادروز	ماساچوست۱۹۲۴م
درگذشت	هیوستون، تگزاس۲۰۱۸م
ملیت	امریکایی
تحصیلات و محل تحصیل	دانشگاه ییل
شغل و تخصص اصلی	سیاسمتدار
فعالیت های مهم	اعزام نیروهای ایالات متحده به پاناما برای برکنار کردن متحد پیشینش، ژنرال مانوئل نوریئگا
سمت	۱۹۶۷ تا ۱۹۷۰م عضو کنگره امریکا و ۱۹۷۱ تا ۱۹۷۳م سفیر ایالات متحده در سازمان ملل، چهل‌و‌یکمین رئیس‌جمهور، مدیر سازمان مرکزی اطلاعات (سیا) (۱۹۷۶ـ۱۹۸۱م) و معاون رئیس‌جمهور (۱۹۸۱ـ۱۹۸۹م)
گروه مقاله	تاریخ جهان

جورج بوش (پدر)

بوش (پدر)، جورج (۱۹۲۴-۲۰۱۸م)(Bush, George)

چهل‌و‌یکمین رئیس‌جمهور ایالات متحدۀ امریکا (۱۹۸۹ـ۱۹۹۳م) از حزب جمهوری‌خواه. مدیر سازمان مرکزی اطلاعات (سیا) (۱۹۷۶ـ۱۹۸۱م) و معاون رئیس‌جمهور (۱۹۸۱ـ۱۹۸۹م) بود. در آغاز ریاست جمهوری، از واکنش او به ابتکارات دیپلماتیک میخائیل گورباچف، رهبر شوروی، به‌منزلۀ واکنشی نارسا خرده گرفته شد، اما اقدام او مبنی‌بر اعزام نیروهای ایالات متحده به پاناما برای برکنار کردن متحد پیشینش، ژنرال مانوئل نوریئگا، با اقبال مردم امریکا مواجه شد. موفقیت در جنگ ۱۹۹۱م با عراق موضع او را بیشتر تقویت کرد. مشکلات اقتصادی داخلی در فاصلۀ ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۲م به شکست او از بیل کلینتون، نامزد حزب دموکرات، در انتخابات ریاست جمهوری ۱۹۹۲م انجامید. پسر او، جورج دبلیو بوش، در ۲۰۰۱م رئیس‌جمهور ایالات متحده شد. بوش در میلتون، واقع در ایالت ماساچوست، متولد شد و در کنتیکت، که پدرش پرسکت بوش سناتور آن‌جا بود، پرورش یافت. در ۱۹۴۸م، از دانشگاه ییل فارغ‌التحصیل شد و برای تشکیل یک شرکت حفاری نفت به تگزاس رفت. از ۱۹۶۷ تا ۱۹۷۰م عضو کنگرۀ امریکا و در فاصلۀ ۱۹۷۱ تا ۱۹۷۳م سفیر ایالات متحده در سازمان ملل بود، و از سوی ریچارد نیکسون ریاست حزب جمهوری‌خواه را برعهده داشت (۱۹۷۳ـ۱۹۷۴م). در دورۀ ریاست جمهوری جرالد فورد فرستادۀ ویژۀ امریکا به چین بود (۱۹۷۴ـ۱۹۷۵م). در دولت رونالد ریگان در مقام معاون رئیس‌جمهور سفرهای بسیاری کرد و مسئولیت نظارت بر اصلاحات حکومتی و برنامه‌های مبارزه با قاچاق مواد مخدر را برعهده داشت. در دورۀ ریاست بوش بر سیا، ژنرال پانامایی نوریئگا از حقوق‌بگیران این سازمان بود. بعدها پاناما مجرایی برای تدارکات پنهان تسلیحات به ایران و چریک‌های مخالف حکومت ساندینیستی در نیکاراگوا شد. در ۱۹۸۷م، شواهدی حاکی از پیوند‌داشتن بوش با رسوایی ایرانگیت برملا شد. ولی نوریئگا مهارناپذیر شده بود و در دسامبر ۱۹۸۹م، بوش نیروی تهاجمی به پاناما اعزام کرد و حکومتی دست‌نشاندۀ امریکایی روی کار آورد. بوش در مقام ریاست جمهوری خیلی زود وعده‌های انتخاباتی خود را مبنی‌بر عدم برقراری مالیات‌های تازه زیر پا گذاشت، اما پیش از آن مالیات سود سرمایه را کاهش داد که نفع آن عمدتاً به ثروتمند‌ترین مردم، که سه درصد جمعیت امریکا را تشکیل می‌دهند، رسید. در ۱۹۹۰م، با اعلام رسمی پایان جنگ سرد و بروز رکود اقتصادی در ایالات متحده، بوش نظم نوِ جهانی را اعلام کرد و، پس از آن‌که عراق خاک کویت را به خود منضم کرد، ارتش بزرگی را به عربستان سعودی فرستاد و هرگونه مذاکره را مردود شمرد. واکنش او به اقدام عراق کاملاً متفاوت با سیاست پشتیبانی وی از امتناع اسرائیل در محترم‌شمردن قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل مبنی بر عقب‌نشینی آن کشور از سرزمین‌های اشغالی بود، اما بیرون راندن نیروهای عراقی از خاک کویت به‌منزلۀ پیروزی بزرگ ایالات متحده قلمداد شد. با این همه، امضای پیمان کاهش سلاح‌های استراتژیک (استارت ۱)، که مدت‌ها معوّق مانده بود، در ژوئیۀ ۱۹۹۱م و سپس تصمیم بوش در کاهش یک‌جانبه و بی‌سابقۀ جنگ‌افزارهای هسته‌ای ایالات متحده، به بالا گرفتن انتقادات از شیوۀ وی برای ادارۀ امور داخلی انجامید و از محبوبیت بوش در میان مردم امریکا کاسته شد. او پس از شکست در نظرسنجی‌های نوامبر ۱۹۹۲م و پیش از تحویل منصب ریاست جمهوری به جانشین دموکرات خویش، بیل کلینتون، در ۲۰ ژانویۀ ۱۹۹۳م، دستور آغاز عملیات تجدید امید را در سومالی صادر، و معاهدۀ استارت ۲‌ را با روسیه امضا کرد. این معاهده هر دو کشور را به برچیدن دوسوم جنگ‌افزارهای دوربرد هسته‌ای خود تا ۲۰۰۳م متعهد می‌کرد. از این گذشته، وی پس از ادعای نقض قانون منطقۀ پرواز ممنوع، که سازمان ملل مقرر کرده بود، از بمباران هدف‌های راهبردی در عراق حمایت کرد و این اقدام او مناقشۀ بیشتری برانگیخت.

جورج بوش، در تاریخ ۳۰ نوامبر ۲۰۱۸ میلادی (۹ آذر ۱۳۹۷ شمسی) در سن ۹۴ سالگی در هیوستون، تگزاس، ایالات متحده درگذشت.

---