آبچلیک
آبْچِلیک (sandpiper)
پرندهای ساحلی، با منقار بلند و باریکی که از طرفین فشرده، و در رأس دارای شکاف است. آبچلیک[۱]ها متعلق به خانوادۀ آبچلیکاند که شامل گیلانشاه[۲]، گیلانشاه بزرگ[۳] و پاشلک[۴] از راستۀ آبچلیک‌سانان[۵] می‌شود. آبچلیک آوازخوان[۶] Tringa hypoleucos پرندهای کوچک و دلپذیر است که حدود هجده سانتی‌متر طول دارد و دارای دمی کوتاه است. سر و پشت این پرنده به رنگ قهوه‌ای متمایل به سبز، و دارای لکه‌هایی نامنظم در پرهاست. بخش زیرین بدن سفید است. فاصله دو بال این پرنده ۳۵ سانتی‌متر است. در نیمکره شمالی، جز شمال امریکا، به‌فراوانی یافت می‌شود و از آوریل تا سپتامبر مهاجر تابستانی رودخانه‌های دارای تکرر جزر و مد بریتانیاست. آبچلیک آوازخوان پروازی سریع و آسان دارد، و شناگر و غواص ماهری است. از کرم‌ها و حشرات تغذیه می‌کند. لانه‌اش معمولاً در ساحل رودخانه یا در توده‌های علفی است. گاهی تخم‌های زیبایش را، که به رنگ سفید متمایل به زردند، روی زمین می‌گذارد. آبچلیک تک‌زی[۷] Tringa ochropus پرندهای بزرگ‌تر است و از فاصلۀ کوتاه سیاه و سفید به‌نظر می‌رسد. فریاد این پرنده شبیه جیغ است. گونه‌های دیگر عبارت‌اند از آبچلیک خالدار[۸]Tringa glareola که مهاجری عبوری از بریتانیاست، و آبچلیک_پاسرخ[۹] Tringa totanus که پرندهای خوش‌منظر و دلپذیر است و اغلب در زمستان به‌فراوانی در سواحل جمع می‌شود. در ایران، هشت گونۀ مختلف آبچلیک یافت می‌شود که با پرندگانی دیگر از جنس‌های دیگر، ازجمله گیلانشاه، فالاروب، پاشلک، و تلیله ۳۰ گونۀ خانوادۀ آبچلیک را تشکیل می‌دهند.