آذری طوسی، حمزه (اسفراین ۷۸۴ـ۸۶۶ق)
آذری طوسی، حمزه (اسفراین ۷۸۴ـ۸۶۶ق) Azari Tusi, Hamza
| حمزه آذری طوسی | |
|---|---|
| زادروز |
اسفراین ۷۸۴ق |
| درگذشت | ۸۶۶ق |
| ملیت | ایرانی |
| نام‌های دیگر | شیخ آذری |
| شغل و تخصص اصلی | شاعر و نویسنده |
| شغل و تخصص های دیگر | عارف |
| آثار | بهمن نامه آذری/دکنی (منظومه تاریخی)؛ جواهرالاسرار؛ طغرای همایون |
| گروه مقاله | ادبیات فارسی |
(یا: شیخ آذری) شاعر، عارف، و نویسندۀ ایرانی. از جوانی مداح شاهرخ گورکانی بود و ملک‌الشعرای دربار وی شد. در میانسالی به عرفان روی آورد و دست ارادت به شیخ محی‌الدین طوسی غزالی و سپس شاه نعمت‌الله ولی داد. در ۸۳۲ق به دربار احمدشاه بهمنی (۸۲۵ـ ۸۳۸ق)، پادشاه گلبرگه و دکن، راه یافت و ملک‌الشعرای دربار وی شد و به‌فرمان او به سرودن منظومه‌ای به نام بهمن‌نامۀ آذری/دکنی در تاریخ آن خاندان پرداخت. قصاید وی بیشتر در مدح خاندان رسول اکرم (ص) است و غزلیاتش رنگ و بوی عرفانی دارد.
از دیگر آثارش:جواهرالاسرار؛ طغرای همایون؛ مرآت/ عجایب‌الدنیا و عجایب الاعلا؛ سعی‌الصفا.