آزمون
آزمون (Test)
در روان‌شناسی و آموزش و پرورش، وسیلۀ اندازه‌گیری و سنجش پدیده‌هایی نظیر هوش، دانش (معلومات)، استعداد، مهارت یا تجربۀ عملی انسان. آزمون‌گیری معمولاً به‌منظور سنجش توانایی‌های فرد در کاری خاص به عمل می‌آید. آزمون‌ها معمولاً از مجموعه سؤالاتی است که پاسخ‌دهنده باید به آن‌ها پاسخ گوید، یا قطعاتی است که آزمودنی باید آن‌ها را به ترتیبی مرتب کند که از او خواسته می‌شود. آزمون‌های روان‌شناسی و آموزش و پرورش متعدد و گوناگون‌اند، ازجمله آزمون استعداد تحصیلی، آزمون فهم موضوعی، آزمون رورشاخ (آزمون لکه‌های جوهر)، آزمون پیشرفت تحصیلی، آزمون هوش استفورد ـ بینه که در حوزه‌های روان‌شناسی و آموزش و پرورش معمول‌اند. در علم آمار نیز اصطلاح آزمون به‌کار می‌رود و به‌معنای روش یا فرمولی برای کنترل صحت نتایج تحقیقات آماری است؛ از آن جمله است آزمون مجذورِ کای، آزمون u مان ویتنی، آزمون فیشر. اصطلاح آزمون، در ایران، به‌معنای «امتحان»، به‌ویژه امتحان‌های ورودی دانشگاه‌ها و مدرسه‌های خاص، یا امتحان‌های استخدامی نیز به‌کار می‌رود. برخی از این دسته آزمون‌های متداول در ایران عبارت‌اند از ۱. آزمون هوش که برای سنجش هوش کودکان هنگام ورود به دبستان است؛ ۲. آزمون مدارس استعدادهای درخشان، که برای سنجش دانش، هوش، و استعداد دانش‌آموزان تیزهوش، برای ورود به مدارس ویژه تیزهوشان کاربرد دارد؛ ۳. آزمون ورود به دانشگاه، یا آزمون سراسری دانشگاه‌ها، که برای سنجش دانش عمومی و فارغ‌التحصیلان دورۀ متوسطه است؛ ۴. آزمون المپیادهای دانش‌آموزی و دانشجویی برای سنجش دانش نظری و عملی افرادی که در المپیادهای علمی شرکت می‌کنند؛ ۵. آزمون استاندارد مهارت برای سنجش دانش و مهارت دانش‌آموزان شاخه کاردانش دورۀ متوسطه؛ ۶. آزمون ادواری استخدامی، برای سنجش دانش و مهارت متقاضیان استخدام در مؤسسات و سازمان‌ها.