آموزش بزرگسالان
آموزش بزرگسالان (adult education)
آموزشهای سازمانیافتهای که صرفنظر از محتوا، سطح، روش، رسمیبودن یا نبودن و اعم از اینکه ادامۀ آموزش مقدماتی در دبستان، دبیرستان، دانشگاه یا کارآموزی حرفهای باشند، یا جانشین آنها شوند، به بزرگسالان هر جامعه کمک میکنند تا تواناییها و استعدادهای خویش را گسترش دهند و شناخت خود را غنیتر سازند، صلاحیتهای حرفهای و فنی خود را بهبود بخشند و در رفتار یا نگرشهای خود، در زمینۀ تکامل همهجانبۀ شخصی، و نیز از نظر مشارکت در رشد متعادل و مستقل اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی تغییر بهوجود آورند. آموزشهایی در زمینۀ دانش پایه، مانند خواندن و نوشتن و حساب و مهارتهای اولیه مربوط به زندگی و اجتماع و درک زندگی اجتماعی را، که برای شرکت مسئولانۀ فرد در جامعه ضروری است، آموزش پایه بزرگسالان مینامند. آموزش بزرگسالان، بنابر شرایط اجتماعیاقتصادی و نیازهای هر جامعه، دامنۀ بسیار وسیعی دارد و از سوادآموزی محض تا آموزشهای عالی و پیشرفته را دربرمیگیرد. تنوع نیازهای آموزشی بزرگسالان و ابعاد آن کلاً از جنبههای زیر بررسی میشود: سوادآموزی محض شامل خواندن، نوشتن، و حسابکردن؛ تکمیل آموزشهای پایه و ابتدایی؛ تداوم آموزشهای رسمی رهاشده؛ برای ارتقای آگاهیهای اجتماعی و سیاسی و بهمنظور فراگیری آموزشهای فنی و حرفهای و انطباق با تکنولوژی جدید؛ و سرانجام، آموزشهای عالی و پیشرفته. آموزش بزرگسالان در ایران، نخستینبار، با عنوان «تعلیمات اکابر»، همزمان با توسعۀ مدارس ملی و تأسیس انجمن معارف آغاز شد. در ۱۳۱۵ش، ادارۀ آموزش سالمندان رسماً تأسیس شد و وزارت فرهنگ در دبستانها برای سالمندان کلاسهای عصرانه و شبانه دایر کرد. در ایام جنگ جهانی دوم، آموزش سالمندان متوقف شد؛ اما در ۱۳۳۲ش، ادارۀ آموزش سالمندان دوباره با همان نام سابق تأسیس شد. از ۱۳۳۵ش به بعد، آموزش بزرگسالان بر عهدۀ نهضت مبارزه با بیسوادی قرار گرفت.