ابن طفیل، ابوبکر محمد (اندلس ح۵۰۰ـ مراکش ۵۸۱ق)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
ابوبکر محمد بن طفیل
زادروز اندلس ح۵۰۰ق
درگذشت مراکش ۵۸۱ق
ملیت اندلسی
شغل و تخصص اصلی فیلسوف و پزشک
شغل و تخصص های دیگر دولتمرد
آثار رسالۀ حی بن یقظان؛ تدبیرالمتوحد؛ الارجوزة‌الطبیة
گروه مقاله پزشکی

ابن طُفَیْل، ابوبکر محمد (اندلس ح۵۰۰ـ مراکش ۵۸۱ق)
(نام کامل: ابوبکر محمد بن‌ عبدالملک‌ بن‌ محمد بن‌ محمد بن طفیل قبسی‌) فیلسوف و پزشک، و از وزرای سلسلۀ موحّدان مغرب. شاگرد ابن باجه و معاصر ابن‌رشد بود. پس از تحصیل علوم گوناگون در غرناطه به طبابت مشغول شد، سپس مشاور و دبیر ابوالحسن بن ملحان طائی گشت و پس از چندی دبیر والی غرناطه شد، و درپی تقسیم کارگزاری شهرهای گوناگون توسط خلیفۀ موحّدی، ابن طفیل به دبیری ابوسعید عثمان بن عبدالمؤمن والی طنجه و سبته برگزیده شد، و به واسطۀ حُسن خدمت به منصب وزارت، قضاوت و طبابت خلیفه ابویعقوب یوسف بن عبدالمؤمن درآمد. ابن طفیل تحت تأثیر عصر موحّدان که در کلام گرایش‌های عقلی داشتند، به مسئلۀ ارتباط عقل و شرع توجه کرده است. او دربارۀ منشأ معرفت، با تأثر از آرای افلاطونی و فیثاغورسی، معتقد است بخشی از دانش بشر حاصل تجربه و قیاس و بخشی دیگر برگرفته از حدس و اشراق به واسطۀ قدرت تخیل است و در نهایت معارف حاصل برای انسان را برتر از معارف تقلیدی شرع شمرده است. از ابن طفیل اشعاری نیز باقی مانده است. آثار گوناگونی برای ابن طفیل برشمرده‌اند که جز چند اثر چیزی باقی نمانده است. از آثارش: رسالۀ رمز‌آلود و مهم حی بن یقظان در چگونگی کسب معرفت و تطور وجودی انسان؛ تدبیرالمتوحد در بیان اندیشه‌های سیاسی وی و چگونگی ریاست جامعه و تبلور آن در شخص حکیم؛ الارجوزة‌الطبیة در طب.