حالت، ابوالقاسم (تهران ۱۲۹۸ـ همان جا ۱۳۷۱ش)
ابوالقاسم حالت (تهران ۱۲۹۸ـ همان‌جا ۱۳۷۱ش)
| ابوالقاسم حالت ابوالقاسم عبدالله‌فرد | |
|---|---|
| زادروز |
تهران ۱۲۹۸ش |
| درگذشت | تهران ۱۳۷۱ش |
| ملیت | ایرانی |
| شغل و تخصص اصلی | شاعر طنزپرداز |
| شغل و تخصص های دیگر | مترجم |
| آثار | دیوان خروس لاری (تهران، ۱۳۶۲)، دیوان ابوالعینک (تهران، ۱۳۶۳)، بحر طویل های هدهدمیرزا |
| گروه مقاله | ادبیات فارسی |
| جوایز و افتخارات | سرودن نخستین سرود ملی جمهوری اسلامی |
(نام اصلی: ابوالقاسم عبدالله‌فرد) شاعر طنزپرداز و مترجم ایرانی. در کنار عمران صلاحی معروف‌ترین طنزپرداز معاصر ایران است. تحصیلات اولیه را در تهران به‌پایان رساند و به نقاشی و موسیقی علاقۀ زیادی داشت. در ۱۳۱۴، به انجمن ادبی ایران، به ریاست محمدهاشم میرزا افسر، رفت. اولین اشعار طنزش را، در ۱۳۱۷، در هفته‌نامۀ توفیق چاپ کرد و همکاری‌اش با توفیق تا آخرین شمارۀ آن (۱۳۵۰) ادامه یافت.
بحر طویل‌های حالت با امضای «هدهدمیرزا» و اشعارش با امضای «خروس‌‌لاری»، «شوخ»، «فاضل‌مآب» و «ابوالعینک» به‌چاپ می‌رسید. از شهریور ۱۳۲۰ تا کودتای مرداد ۱۳۳۲، که فضای نسبتاً بازی ایجاد شده بود، حالت با هفته‌نامه‌های امید، تهران مصور، قیام ایران و خبردار همکاری کرد. همچنین اشعار جدی خود را از ۱۳۲۳ در هفته‌نامۀ آیین اسلام به چاپ می‌رساند. در بهار ۱۳۲۵، مجموعه‌ای از آثار فکاهی خود را در دو جلد با نام فکاهیات حالت منتشر کرد و در «نخستین کنگرۀ نویسندگان ایران»، به ریاست ملک‌الشعرای بهار، شرکت کرد. اواخر ۱۳۲۵ به هند رفت و پس از بازگشت، در ادارۀ انتشارات شرکت نفت آبادان در بخش‌های فارسی و انگلیسی نشریات آن مشغول به‌کار شد و تا ۱۳۳۸ در آن‌جا ماند. پس از انتقال به تهران راهی سفر اروپا شد؛ در این سفر زبان فرانسوی را فراگرفت.
حالت پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ۱۳۵۸ نخستین سرود ملی جمهوری اسلامی را سرود که از ۱۳۵۸ تا زمستان ۱۳۷۰ اعتبار داشت. در ۱۳۶۴، با مجله طنز خورجین و در ۱۳۶۹، با مجله طنز و فکاهی گل‌آقا همکاری کرد. علاوه بر دانستن زبان انگلیسی و فرانسوی، عربی نیز می‌دانست. وی بر اثر عارضۀ قلبی درگذشت و پیکرش در قطعۀ هنرمندان بهشت‌زهرا به‌خاک سپرده شد.
از ترجمه‌های معروف اوست: تاریخ فتوحات مغول (ساندرز)، تاریخ تجارت (اریک سیمونز)، ناپلئون در تبعید (خاطرات ژنرال برتران)، زندگی من و زندگی بر روی میسی‌سیپی (مارک تواین)، و بازگشت به شهر زمرد (فرانک باوم). او همچنین تألیفات زیادی دارد، ازجمله دیوان خروس لاری (تهران، ۱۳۶۲)، دیوان ابوالعینک (تهران، ۱۳۶۳)، بحر طویل‌های هدهدمیرزا، دیوان شوخ، راه رستگاری و رقص کوسه.