اثر فتو الکتریک

اَثَرِ فتو الکتریک (photoelectric effect)
فرآیند آزادشدن بار الکتریکی از ماده، بر‌اثر تابش الکترومغناطیسی، ازجمله نور مرئی. معمولاً این پدیده را گسیل الکترون از ماده، معمولاً از سطحی فلزی، بر اثر برخورد فوتونها (کوانتاهای تابش الکترومغناطیسی) نور مرئی یا تابش فرابنفش تلقی می‌کنند. انرژی الکترون‌های گسیل‌شده وابسته به فرکانس تابش فرودی است که باید از فرکانس آستانۀ ویژه‌ای بیشتر باشد. هر چه فرکانس بالاتر باشد، انرژی فوتون‌ها بیشتر است. تعداد الکترون‌های گسیل‌شده به شدت تابش (آهنگ انتقال انرژی در واحد سطح) بستگی دارد. این اثر را نخستین‌بار هاینریش هرتس در ۱۸۸۷ مشاهده کرد. او به سبب تحقیقاتش در زمینۀ امواج الکترومغناطیسی مشهور است. هرتس نشان داد وقتی الکترودها با نور فرابنفش روشن شوند (← تابش_فرابنفش)، جرقۀ الکتریکی آسان‌تر ایجاد می‌شود. در ۱۹۰۰، معلوم شد علت این پدیده پرش الکترون‌ها بر اثر تابش نور است. این کشف و نیز شناسایی ذرات بتا، که با مطالعات پرتوزایی مشخص شد از جنس الکترون‌اند، این نکته را اثبات کرد که الکترون در همۀ اتم‌ها یافت می‌شود. نظریۀ فتو الکتریک یا نظریۀ کوانتومی تابش را آلبرت اینشتین در ۱۹۰۵ صورت‌بندی کرد.

---