اختلال عاطفی فصلی
اختلال عاطفی فصلی (seasonal affective disorder)
نوعی افسردگی. در زمستان شروع میشود و با رسیدن بهار بهبود مییابد. فراوانی این بیماری با نزدیکشدن به استوا کم میشود. یکی از انواع آن با افزایش خواب و اشتها همراه است. اختلال عاطفی فصلی احتمالاً ناشی از تغییرات میزان ترشح هورمون ملاتونین[۱] است. این هورمون در جسم صنوبری[۲] ساخته میشود. روشنایی زیاد در روز ترشح ملاتونین را سرکوب میکند. در ۱۹۹۴، پژوهشهایی در زمینۀ الگوهای خواب در زمستان صورت گرفت. این پژوهشها نشان دادند زمانی که داوطلبان از نور مصنوعی محروم شدند، بخشی از شب زمستانی چهاردهساعته را میخوابیدند و هر شب پنج ساعت بیدار بودند. امواج مغزی آنان نیز در مدت این هوشیاری آرام و مثل امواج ایجادشده هنگام مراقبه[۳] بود. آنان پس از گذراندن شبهای زمستانی طبیعی احساس میکردند بهتر استراحت کردهاند و سرحالتر بودند. ترشح هورمونهای رشد[۴]، پرولاکتین[۵]، و ملاتونین نیز در این افراد افزایش یافته بود. کمبود خواب و اختلال در ترشح طبیعی هورمونها ممکن است در ایجاد بیماری عاطفی فصلی دخالت داشته باشند.