اس المطالب

اُسُّ‌المَطالِب

(«اُسّ» به‌معنی اساس و بنیان و «مطالب» جمع مطلب به‌معنی مقصود، مراد و مسئلۀ علمی) در اصطلاح منطق، مطلب به‌معنی پرسش یا به‌معنی امری است که مراد دانستن آن است و به همین سبب در باب مفهوم، معنی، تعریف، حقیقت و حال آن پرسش می‌شود. مطالب علمی، پرسش‌هایی است که در علوم مختلف مطرح می‌شود. امهات این مطالب، که از آن‌ها به اُسُّ‌المطالب نیز تعبیر می‌شود، سه مطلب است: ۱. مطلب ما: یعنی پرسش‌هایی که در باب مفهوم لفظ و نیز در باب ماهیت چیزی طرح می‌شود؛ ۲. مطلب هَل: پرسش‌هایی است که در باب وجود مطلق و نیز وجود مقید چیزی مطرح می‌شود؛ ۳. مطلب لم: پرسش‌هایی است که در زمینۀ علت وجودیافتن چیزی و نیز علت تصدیق وجود امری مطرح می‌شود. از مطالب سه‌گانۀ اصلی، «مطلب ما» مطلبی تصوری است و دو مطلب دیگر، متعلق به قلمرو تصدیقات است. از اس‌المطالب به اصول‌المطالب و امّهات مطالب نیز تعبیر می‌شود.