اضطراب

اِضطراب (anxiety)

احساسی ناخوشایند و آزاردهنده. معمولاً باید از ترس تفکیک داده شود. ترس بر اثر احساس خطر واقعی یا تهدید به خطر ایجاد می‌شود، ولی اضطراب ناشی از خطری خیالی یا موهوم، شناسایی‌ناپذیر یا نامشخص است. اضطراب در شرایط پرتنش واکنشی طبیعی است، اما در بسیاری از بیماری‌های روانی هم مشاهده می‌شود. اضطراب به‌صورت احساس تعلیق، بیچارگی یا امیدواری و ناامیدی متناوب مشاهده می‌شود که با هوشیاری بیش از حد و تغییرات جسمی مشخص همراه است، ازجمله احساس گرفتگی گلو (خفگی)، اشکال در تنفس، تپش قلب، تعریق، و اسهال. در روان‌پزشکی، اضطراب نوعی روان‌نژندی است که در آن احساس اضطراب بدون علت ایجاد می‌شود یا شدت آن با عامل ایجادکننده‌اش تناسبی ندارد. اضطرابِ هراسی ترسی بدون علت و از ویژگی‌های اختلال هراس است. زیگموند فروید، بنیاد‌گذار روان‌کاوی، دو شکلِ اضطراب را شناسایی کرد: اضطراب نشانه، که «خودآگاه» را از تهدیدهایی آگاه می‌سازد که تعادلش ‌را مختل می‌کنند، و اضطراب اولیه، که در صورت بر‌هم‌خوردن تعادل خودآگاه ایجاد می‌شود. حالت دوم، در مواردی مثل آسیب‌دیدگی یا کابوس دیده می‌شود. فروید معتقد بود اضطراب از عدم ارضای غریزۀ جنسی و سرکوب آن ناشی می‌شود. ابتدایی‌ترین شکل اضطراب از تجربیات فرد حین تولد سرچشمه می‌گیرد.

 

---