اضغاث احلام
اَضْغاثِ اَحْلام
خوابهای پریشان و شوریدهای که به واسطۀ غلبۀ قوۀ متخیّله حاصل میشود. مدرکات انسانی بر هجده گونه است، زیرا انسان در جهان خارج یا در خواب است یا در خلسه و یا در بیداری، و ادراکات وی در این سه حالت یا صُوَر جزئی است یا معانی جزئی و یا معانی کلی، و در تمام این موارد یا نفس انسانی متوجه ملکوت است و یا مشغول به طبیعت. درنتیجه اگر نفس انسانی متوجه ملکوت نباشد ادراکهای وی در خواب از حقیقت بهره ندارد و در زمرۀ خوابهای باطل است. افزون بر این، خوابهایی که ناشی از ادراکات روزمره یا امیال یا آرزوهای شخصی یا حتی در حالت بیماری به وجود میآید، مُلحق به اضغاث احلام میشود، اگرچه در فن تعبیر خواب نشاندهندۀ شخصیت و بیماری شخص است. اما خوابهایی که در اتصال نفس به ملکوت با تصرف قوۀ متخیله همراه است، اگر تأویلِ زیاد نپذیرد در زمرۀ خوابهای صحیح، وگرنه جزو اضغاث احلام برشمرده میشود.