الحاد مغلوب

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

اِلحادِ مَغلوب (Atheismus triumphatus)

کتابی جدلی در کلام، تألیف تومازو کامپانلّا، به زبان ایتالیایی، منتشرشده در ۱۶۰۵ با عنوان بازشناخت فلسفی دین حقیقی جهانی در برابر مسیحیت‌ستیزی و ماکیاولیسم، و سپس به زبان لاتینی در ۱۶۳۰، به پیشنهاد کاسپار شوپیوس با عنوان الحاد مغلوب. این اثر مملو است از استدلال‌های ساده و بی‌پیرایه‌ای که به براهین نخ‌نماشدۀ کلامی و فلسفی قرون وسطایی جانی تازه می‌بخشد. اعتبار حقیقی احکام صادرشده کاملاً و در همۀ موارد روشن نیست. به باور مؤلف، همۀ ملل در اساس مسیحی‌اند و اساس مسیحیت چیزی نیست جز احسان. مؤلف کسانی را که ماکیاولیست می‌خواند و عقیدۀ لغو دولت را بدان‌ها منسوب می‌داند، متهم می‌کند که از درک هنر الهی تصرف روح انسان‌ها عاجزند. کامپانلّا موعظه‌های مسیح را بررسی می‌کند و این بررسی را به نقد نظام جمهوری می‌کشد. دو فصل ضمیمۀ کتاب نوشتۀ یکی از مریدان مؤلف است در انتقاد معاندانۀ ماکیاولی.