ال سید، منظومه
اِل‌سید، منظومه (Cid, El)
اثر حماسی اسپانیایی از شاعری گمنام در حدود ۱۱۴۰م که بزرگ‌ترین و کهن‌ترین حماسۀ ادبی به‌جاماندۀ کاستیلی است. اِل‌سید (عربی: السیّد، سیّد، «آقا»)، رودریگو دیاس دو بیوار[۱] (ح ۱۰۴۰ـ۱۰۹۹م)، شخصیتی تاریخی و شهسواری کاستیلی بود. این منظومه، که به زبانی سنجیده و واقع‌گرا سروده شده و با قطعات غنایی و گفت‌و‌گوهای زنده و پرشور آراسته شده است، ماجراهای واقعی و افسانه‌ای سید علیه اعراب مغربی (مورها)[۲] را می‌ستاید، ازجمله تسخیر شهر و دشت بزرگ والنسیا، و ماجراهای دختران او. پایبندی سید به آرمان‌های دلاوری و احترام، همراه با مهارتش در صحنۀ نبرد از او قهرمان ملی اسپانیایی آفریده است.