اماره (حقوق)

اَماره (حقوق)

اَماره بر وزن قواره از نظر حقوقی، وضعیتی است که دلالت بر امری کند و کاشف از واقعیت یا حقیقت خاصی باشد. اماره در این معنی ازجمله ادلۀ اثبات دعوی است (مادۀ ۱۳۲۱ قانون مدنی). اساس دلیل‌بودن اماره، نظر عرف و عادت است، مثلاً کسی که اتومبیلی را در تصرف خود دارد، عرف او را مالک می‌داند مگر خلاف آن ثابت شود. اماره، بر دو نوع است: ۱. امارۀ قانونی، یعنی اوضاع و احوالی که قانون آن را دلیل بر امر خاصی دانسته، مانند تصرف که دلیل بر مالکیت است (مادۀ ۳۵ قانون مدنی)، یا متولدشدن طفل در دورۀ زوجیت که ملحق به شوهر است (مادۀ ۱۱۵۸ قانون مدنی)؛ ۲. امارۀ قضایی، یعنی اوضاع و احوال خاصی که در نظر قاضی دلیل امری در مورد خاص باشد و با دلایل دیگر تکمیل شود (مادۀ ۱۳۲۴ قانون مدنی). مادۀ ۷ قانون شهادت و امارات مصوب تیر ماه ۱۳۰۸ش کیفیت و شرایط استناد به امارات به‌عنوان دلیل را مشخص کرده است.