امبریل

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

اُمْبْریل (Umbriel)

در اخترشناسی، قمر بزرگ سیارۀ اورانوس، و چهاردهمین قمر شناخته‌شده از سمت این سیاره. در مدتی بیشتر از چهار روز زمینی یک‌بار و در فاصلۀ تقریبی ۲۶۶هزار کیلومتری بر گرد اورانوس مدار می‌پیماید. مدار آن دایره‌ای، و موازی با استوای اورانوس است. از آن‌جا که استوای سیارۀ اورانوس نسبت به مدار آن بر گرد خورشید مایل است، اُمبریل تقریباً عمود بر مدار بیشتر سیاره‌های منظومۀ خورشیدی است. قطر آن برابر ۱۱۷۰ کیلومتر، تقریباً یک‌سوم قطر ماه، است. چگالی اُمبریل نشان می‌دهد که تقریباً نیمه یخی و نیمه سنگی است. سطح اُمبریل از سطح همۀ قمرهای اورانوس[۱] تیره‌تر است و نور را فقط به میزان نصف قمر همسایه‌اش، آریل[۲]، باز می‌تاباند. همۀ سطح اُمبریل قدیمی و پردهانه است و عوارض شاخص اندکی دارد. در عکس‌هایی که وُیجر[۳] ۲ از آن تهیه کرد (۱۹۸۶)، فقط یک عارضه در آن به‌چشم می‌خورد. این عارضه ویژگی حلقه‌مانند روشنی بود که به سختی در یک لبۀ اُمبریل دیده می‌شد. این عارضه، با نام وُندا[۴]، و ۱۴۰ کیلومتر پهنا دارد. وندا احتمالاً دهانه‌ای عظیم با کفِ یخی درخشان، لبه‌ای تیره، و قلۀ مرکزی تیره است. اطلاع دیگری از اُمبریل دردست نیست، زیرا وُیجر ۲ فقط چند عکس از نزدیکی یکی از قطب‌های آن تهیه کرد. در ۱۸۵۱، اخترشناس انگلیسی، ویلیام لاسل[۵]، امبریل را کشف کرد و یافته‌اش را به‌نام یکی از شخصیت‌های شعری شاعر انگلیسی، الگزاندر پوپ[۶]، نامید. عوارض دیگر اُمبریل را به‌نام ارواح خبیث قصه‌های عامیانه و اسطوره‌های جهانی نامیده‌اند.

 


  1. Uranus
  2. Ariel
  3. Voyager
  4. Wunda
  5. William Lassel
  6. Alexander Pope