امپراتوری دوم
امپراتوری دوم (The Second Empire)
در تاریخ فرانسه، دورۀ حکومت ناپلئون سوم از ۱۸۵۲ تا ۱۸۷۰. از ۱۸۵۲ تا ۱۸۵۹، حکومت ناپلئون سوم که به امپراتوری دوم شهرت دارد، رنگوبوی خودکامگی داشت. آزادیهای مدنی نقض میشد، حتی مخالفان لفظی رژیم تبعید یا به سکوت وادار میشدند و به پارلمان بهایی نمیدادند. برای ایجاد تَوهّم مشارکت مردم در ادارۀ امور کشور، دولت تصمیمهایی را که از قبل اتخاذ کرده و آنها را به اجرا درآورده بود، به همهپرسی میگذاشت. تکیهگاه اصلی امپراتور و وزرای او را تودههای دهقان، طبقۀ پیشهور، کلیسا و شخصیتهای محلی که آمادۀ همکاری با دولت بودند، تشکیل میدادند. مهمترین دستاوردهای دورۀ خودکامگی، رشد اقتصادی و سیاست خارجی موفقیتآمیز بود. درخلال امپراتوری دوم، اقتصاد فرانسه با رشدی بیسابقه روبهرو شد و تولید صنعتی به دو برابر افزایش یافت. اوّلین بانک بزرگ سرمایهگذاری در این دورۀ تأسیس شد (کِردی موبیلیه[۱] ـ بانک مسکن) و اوّلین فروشگاه بزرگ (بُن مارشه[۲] در پاریس) گشایش یافت و شرکتهای فرانسوی در سراسر قارۀ اروپا به احداث پل، خطآهن، بندر، و شبکههای فاضلاب مبادرت کردند. رونق اقتصادی فرانسه، شرایط مساعد بینالمللی و سرازیرشدن ثروت از مُستعمرات سبب شد تا دورۀ رکود اقتصادی سالهای ۱۸۴۶ تا ۱۸۵۱ پایان یابد. ناپلئون سوم برای نشاندادن اقتدار و عظمت خود به پادشاهان اروپایی که او را شخصی تازه به دوران رسیده بهشمار میآوردند، در ۱۸۵۴ وارد جنگ کریمه شد. روسیه و انگلستان برای تصرف قلمرو و کسب نفوذ در امپراتوری درحال فروپاشی عثمانی با یکدیگر رقابت میکردند. مناقشه بر سر اماکن مقدس در فلسطین برای ناپلئون سوم این فرصت را فراهم آورد تا به کمک انگلستان بشتابد و از این رهگذر اتحاد دو کشور پدید آمد. گرچه جنگ کریمه برای همۀ شرکتکنندگان در جنگ شکستی فضاحتبار بود، امّا ارتش فرانسه در مقایسه با ارتشهای دیگر آسیب کمتری مُتحمّل شد. ناپلئون سوم همچنین میزبان کنفرانس صُلح پاریس در ۱۸۵۶ بود که به جنگ کریمه پایان داد.