اندرزهای آذرباد مارسپندان

اندرزْهای آذَرْباد مارسْپَنْدان
(به پهلوی یا فارسی میانه Mahraspandān ī Adurbād) سه مجموعۀ رسالۀ اندرزی و چند قطعه اندرز، منسوب به آذرباد مارسپندان، به فارسی میانه. این اندرزها عبارت‌اند از ۱. اندرز آذرباد مارسپندان که مشتمل بر اندرزهایی کوتاه است از نوع تجربی و مربوط به مسائل عملی زندگی و اخلاق عمومی با استفاده از تشبیه و تمثیل. در این رساله، که ترجمۀ عربی بخش‌هایی از آن در جاویدان خرد آمده، آذرباد نصایحی خطاب به پسرش زردشت (هم‌نام با پیامبر) نیز ایراد کرده است؛ ۲. واژه‌ای چند (از) آذرباد مارسپندان که مشتمل بر سخنان و نصیحت‌های آذرباد، به هنگام درگذشت، خطاب به مردمِ گیتی است. بیشتر اندرزها از نوع تجربی و اندکی نیز از نوع دینی است و صورت تجویزی و امری دارد. نام رساله در زبان فارسی میانه (پهلوی) čand wāžag ē - Mahraspandān Ādurbād  است. یحیی ماهیار نوابی این دو مجموعه را به زبان فارسی ترجمه کرده است (شیراز، ۱۳۵۵ش)؛ ۳. اندرز انوشک روان آذرباد مارسپندان که مشتمل‌بر اندرزهایی است که آذرباد از استاد خود مهر اورمزد (فارسی میانه: Mihr ohrmazd) شنیده و آن‌‌ها را برای شاگرد خویش نقل کرده بود. این مجموعه، که فصل ۶۲ از کتاب روایات پهلوی را پدید می‌آورد، صورت توصیفی دارد و اندرزهای تجربی را با صبغۀ دینی دربرمی‌گیرد. افزون‌بر این سه مجموعه ده اندرز به نام آذرباد مارسپندان و دیگر پوریوتکیشان (پیروان نخستین تعلیمات (زردشت)، دانایان دینی عهود کهن)، که بیشتر از نوع اندرزهای تجربی و اخلاقی است، فصل ۱۹۹ از کتاب سوم دینکرد را تشکیل می‌دهد.