اندروز، تامس (۱۸۱۳ـ۱۸۸۵)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

اَنْدْروز، تامس (۱۸۱۳ـ۱۸۸۵)(Andrews, Thomas)

تامس اندروز
Thomas Andrews
زادروز بلفاست ۱۸۱۳م
درگذشت ۱۸۸۵م
ملیت ایرلندی
شغل و تخصص اصلی شیمی فیزیک دان
گروه مقاله فیزیک و مکانیک

شیمی‌فیزیک‌دان ایرلندی. شهرتش به‌سبب طرح اصل موضوعی دربارۀ دما و فشار بحرانی است که براساس کارهای تجربی‌اش در زمینۀ میعان گازها بدان دست یافت. او طی این تجربه‌ها، عملاً پیوستگی حالت مایع و گاز را نشان داد. به‌علاوه،‌ گرمای حاصل از ترکیب‌شدن مواد شیمیایی را نیز بررسی کرد. برای اولین‌بار، با تشخیص ترکیب اُزون[۱] ثابت‌کرد که این ماده یک آلوتروپِ[۲] اکسیژن است. در بلفاست[۳] زاده شد. از ۱۵‌سالگی به دانشگاه رفت و در پنج دانشگاه درس خواند. در ۱۸۳۵، از دانشگاه ادینبورگ[۴] عنوان دکتر و جراح شایسته گرفت و از ۱۸۴۹ تا ۱۸۷۹، در کالج کوئینز[۵] بلفاست استاد شیمی بود. اندروز با بررسی ترکیب‌شدن مواد شیمیایی موفق به تعیین مستقیم گرمای خنثی‌شدن[۶] و گرمای تشکیل هالید[۷]ها (کلریدها، برومیدها و یدیدها) شد. قبل از او، بسیاری از دانشوران دیگر کوشیده بودند رابطۀ بین گازها و مایعات را تبیین کنند. اَندروز با ساخت تجهیزاتی گسترده، در ابتدا میعان دی‌اکسید کربن را بررسی کرد و در حدود ۱۸۶۹ نتیجه گرفت که این گاز دارای دمایی بحرانی[۸] (نقطۀ بحرانی[۹]) برابر با ۳۰.۹ درجۀ سانتی‌گراد است و در دماهای بالاتر از آن با اعمال هیچ‌گونه فشاری نمی‌توان آن را به مایع تبدیل کرد. او همچنین هیدروژن، نیتروژن و هوا را تحت فشار، در حالی‌که تا دمایی پایین‌تر از دمای بحرانی‌شان سرد شده‌ بودند، به مایع تبدیل کرد. اَندروز در زمینۀ مجموعه‌ای از هم‌دما (ایزوترم‌[۱۰])های فشار ـ حجم در دماهای بالاتر و پایین‌تر از دمای بحرانی نیز پژوهش‌هایی صورت داد و به آنچه که قبلاً شاخۀ‌ آشفته‌ای از شیمی‌فیزیک[۱۱] بود نظم معنی‌داری بخشید.  

 


  1. Ozone
  2. allotrope
  3. Belfast
  4. Edinburgh
  5. Queen's College
  6. neutralization
  7. halide formation
  8. critical temperature
  9. critical point
  10. isothermus
  11. physical chemistry