انطاکیه
| انطاکیه | |
|---|---|
| کشور | ترکیه |
| نام فارسی | اَنْطاکیِه |
| نام لاتین | Antioch |
| جمعیت | 137,200 نفر |
| موقعیت | جنوب ترکیه |
| ارتفاع از سطح دریا | 80متر |
| استان یا ایالت | هاتای (ختای) |
اَنْطاکیِه (Antioch)
(نام باستانی: آنتیوخ[۱]؛ آنتیوخیا[۲]) مرکز استان هاتای[۳] (ختای) در جنوب ترکیه، با ۱۳۷,۲۰۰ نفر جمعیت (۱۹۹۴). در ساحل شرقی رود اورونتس[۴] (نهرالعاصی) و در ارتفاع ۸۰متری از سطح دریا قرار دارد و جنوبی‌ترین شهر ترکیه است. مرکّبات، میوه، و انگور از محصولات کشاورزی و چرم، ابریشم، و صنایع دستی فلزی از محصولات صنعتی آن است. سُلوکوس اول[۵] در ۳۰۰پ‌م این شهر را بنا کرد و به نام پدرش، آنتیوخیا و به روایتی به نام پسرش آنتیوخوس نامید. جانشینان سلوکوس این شهر را پایتخت خود قرار دادند. انطاکیه در دورۀ آنتیوخوس چهارم[۶] به مرکز مهم دانش و فرهنگ تبدیل شد و پس از مرگ او روبه ضعف نهاد. پومپیوس[۷]، سردار رومی، در ۶۴پ‌م انطاکیه و سوریه را تصرف و به قلمرو دولت روم منضم کرد. با ورود مسیحیان به این شهر به صورت مرکز دینی درآمد و به یکی از بطرک‌نشین‌های مسیحی تبدیل شد. پیروان حضرت عیسی اولین‌بار در این شهر مسیحی خوانده شدند. در ۲۵۸م و در ۲۶۰م شاپور ساسانی اول شهر را غارت و ساکنانش را به جندی‌شاپور منتقل کرد. انطاکیه پس از ظهور اسلام به مدت سیزده قرن تحت حکومت بیزانسی‌ها، سلجوقیان ترک، صلیبیون، و مصریان بود. این شهر در جنگ‌های صلیبی[۸] صحنۀ درگیری بود. جمعیت شهر در این زمان از مسلمانان و مسیحیان تشکیل می‌شد. مسلمانان برای جلوگیری از کمک احتمالی مسیحیان به صلیبیون آن‌ها را از شهر بیرون کردند. انطاکیه در ۱۵۱۶ بخشی از امپراتوری عثمانی شد. در جنگ جهانی اول تحت‌الحمایۀ فرانسه شد. در ۱۹۳۸ خودمختاری گرفت و در ۱۹۳۹ به ترکیه بازگردانده و از این تاریخ به بعد با نام هاتای (ختای) به یکی از استان‌های ترکیه تبدیل شد. انطاکیه امروزی قسمت کوچکی از انطاکیۀ قدیم است. از شهر قدیمی آثار باستانی فراوانی برجا مانده است. در ۱۹۱۰، باستان‌شناسان در کاوش‌های خود «جام بزرگ انطاکی» را کشف کردند که احتمال می‌دهند همان جام مقدّس باشد. قلعه‌ها، باروها، کلیساها، و مساجد و پل‌های قدیمی متعدّد نیز در این شهر وجود دارد.