انطاکیه خسرو

اَنطاکیۀ خُسرو
از شهرهای آباد ساسانی. به دستور خسرو اَنوشیروان، پس از پیروزی درخشان وی در ۵۴۰م بر سپاه یوستی‌نیانوس (ژوستَن) امپراتور بیزانس در جنگ اَنطاکیه، در ساحل رود دجله ساخته شد. انطاکیۀ خسرو در شمار شهرهای ناحیۀ شهرستان یا مَدائِن بود. نام اصلی انطاکیۀ خسرو در زبان پهلوی وِه اَنتیوکِ خسرو بود؛ یعنی شهر خسرو از انطاکیه بهتر و زیباتر است. خسرو انوشیروان پس از فتح و تاراج انطاکیه، عروس شهرهای بیزانس، دستور داد تا انطاکیۀ خسرو همانند انطاکیۀ بیزانس ساخته شود. هدف از ساخت انطاکیۀ خسرو اسکان بازماندگان شهر انطاکیه در آن‌جا و نیز رقابت با انطاکیۀ بیزانس بود. به دستور خسرو، مرمرهای کلیسای انطاکیه را کندند تا در ساخت کاخ‌های انطاکیه خسرو به‌کار برند. شهر انطاکیۀ خسرو طرحی رومی‌ داشت و معماران آن‌جا یونانی بودند. اعراب به انطاکیۀ خسرو، جُندِ خُسرو می‌گفتند.