اولیا چلبی
اولیا چَلَبی (استانبول ۱۰۲۰ـ۱۰۹۰ق)
تاریخنگار، جهانگرد و شاعر عثمانی. حافظ قرآن بود. به زبانهای عربی، فارسی و روسی تسلّط داشت. صدای خوش او نظر سلطان مراد چهارم را جلب کرد و به ندیمی سلطان درآمد. چهار سال در دربار خدمت کرد و پس از آن در زمرۀ سپاهیان درآمد. مدعی بود که در رؤیا پیامبر اسلام (ص) را دیده و بر اثر هیجان زیاد، به جای «شفاعت یا رسولالله»، «سیاحت یا رسولالله» گفته، و آن حضرت استدعای سیاحت او را پذیرفته است. چلبی ۵۰ سال از عمر خود را در سفر به کشورهای مختلف، ازجمله ایران، عراق، قفقاز، مجارستان، اتریش، آلمان، هلند، لهستان، روسیه، و شبهجزیرۀ بالکان گذراند. ماجراهای سفرهای خود را به اغراق و مبالغه و خرافات در کتاب معروفش سیاحتنامه آورده است. این اثر به بیش از ده زبان ترجمه شده است.