اونایدا
اونایْدا (Oneida)
از اقوام سرخ‌پوست امریکایی وابسته به کنفدراسیون آیروکویی[۱]. زبانشان جزو خانوادۀ زبانی آیروکویی است و شمارشان به حدود ۷هزار نفر می‌رسد (۱۹۹۰). اونایداها در ابتدا در خانه‌های جمعی متشکّل از چندین خانوار در روستاهای نیمه‌دایم در بخش مرکزی ایالت نیویورک به‌سر می‌بردند و با کشت ذرّت معاش خود را تأمین می‌کردند. آنان مادرتبار بودند و به سه طایفه تقسیم می‌شدند که هریک دارای یک رئیس و سه نماینده در کنفدراسیون آیروکویی بودند. در قرن ۱۷ اونایداها همگی در شهرکی حصاربندی‌شده و متشکّل از ۶۰ تا ۱۰۰ خانۀ جمعی زندگی می‌کردند. در ۱۶۹۶ فرانسوی‌ها این شهرک را تخریب کردند و افراد قوم به دو گروه تقسیم شدند. در اوایل قرن ۱۸ برخی از آن‌ها به قوم توسکارورا[۲] پیوستند. درخلال انقلاب امریکا اونایداها از امریکایی‌ها حمایت کردند، جوزف برانت[۳]، رئیس موهاک[۴]، به آنان حمله کرد و سپس آنان به‌صورت مأموران خبرچین به خدمت امریکایی‌ها درآمدند. پس از جنگ، موهیگن[۵]ها نیز به آن‌ها پیوستند و امریکایی‌ها در برابر تلفات ایشان درخلال جنگ خسارت پرداختند. در اوایل قرن ۱۹ آن‌ها به چندین دسته تقسیم شدند؛ برخی در نیویورک باقی‌ماندند، برخی در کنار رود تمز[۶] در اونتاریو[۷] اسکان یافتند و برخی دیگر به گرین بی[۸] در ویسکانسین[۹] رفتند.