ایبو
ایبو (Ibo)
(یا: ایگبو[۱]) از اقوام افریقای غربی، ساکن در منطقۀ جنوبشرقی نیجریه، با جمعیتی نزدیک به ۱۸میلیون تن. ایبوها عمدتاً از راه کشاورزی امرار معاش میکنند، اما به تجارت و صدور روغن خرما و هستههای آن و ساختن ظروف سفالین، حکاکی بر چوب و موسیقی نیز میپردازند. ایبوها به پنج گروه اصلی تقسیم میشوند و زبانهایشان به شاخۀ کوآ[۲] از خانوادۀ زبانهای نیجری ـ کنگویی[۳] تعلّق دارند. ایبوها از دیرباز فاقد اقتدار مرکزیتیافته بودند و روستاهایشان واحدهای سیاسی مستقلی را تشکیل میدادند که با شوراهای سالمندان در گردهمآییهای تصمیمگیری اداره میشدند. دین آنها بر پایۀ باور به خداوند آفریننده، الهۀ زمین، نیاکان و سایر ارواح قدرتمند استوار بود. بسیاری از آنها امروز مسیحی شدهاند. در ۱۹۶۷، دولت شرق مرکزی ایبو از فدراسیون نیجریه جدا شد و استقلالش را بهعنوان دولت بیافرا[۴] اعلام کرد. در ۱۹۷۰، پس از سه سال جنگ داخلی، نیروهای ایبو تسلیم شدند. حفاریهای صورتگرفته در منطقۀ ایگبو ـ اوکوو[۵] نشان میدهند که یک فرهنگ هنری شکوفا در فاصلۀ قرون ۹ و ۱۰م در این محل وجود داشته است.