ایذه، شهرستان
| ایذه، شهرستان | |
|---|---|
| استان | خوزستان |
| بخش | مرکزی و سوسن |
| جمعیت | ۱۹8,871نفر (1395ش) |
| موقعیت | نواحی شرقی استان خوزستان |
| نوع اقلیم | در ارتفاعات معتدل تا معتدل مایل به سرد و در مرکز و غرب معتدلِ مایل به گرم و نیمه‌خشک |
| برخی بناها | سنگ‌‌نگارۀ کول فرح |
| شهر ها و آبادی ها | باجول، کولفرح، راسوند، چنارستان، ترشک، و پشت پیان |
ایذِه، شهرستان
واقع در نواحی شرقی استان خوزستان، مشتمل بر بخش‌های مرکزی و سوسن، با مرکزیت اداری شهر ایذه. از شمال به شهرستان اندیکا، از شرق به کوهرنگ و اردل (در استان چهارمحال و بختیاری)، از جنوب به شهرستان‌های دزپارت و باغ‌ملک، و از غرب به شهرستان مسجد سلیمان محدود است. سرزمینی کوهستانی است که رو به شرق بر ارتفاع کوه‌های آن افزوده می‌شود؛ کوه سفید با ارتفاع ۳,۱۱۳متر، بلندترین آنهاست و کوه گژگرد از دیگر ارتفاعات مهم این منطقه است. شهرستان پرآبی است که رودخانه‌های کارون، مرغاب، و هلایجان آن را مشروب می‌کنند. اقلیم این شهرستان در ارتفاعات معتدل تا معتدل مایل به سرد و در مرکز و غرب معتدلِ مایل به گرم و نیمه‌خشک و جمعیت آن ۱۹8,871نفر است (۱۳9۵).
مهم‌ترین آبادی‌های آن عبارت‌اند از باجول، کولفرح، راسوند، چنارستان، ترشک، و پشت پیان. دریاچۀ سد کارون در شمال ایذه حدّ فاصل این شهرستان و شهرستان مسجدسلیمان است، رودخانۀ مرغاب مرز غربی آن با شهرستان‌های باغ‌ملک و مسجدسلیمان است و آب بازفت، در شرق، آن را از استان چهارمحال و بختیاری جدا می‌کند. مردم این شهرستان از لرهای بختیاری و شیعۀ دوازده‌امامی‌اند. این منطقه دارای تاریخی چندهزارساله است و جزو قلمرو تمدن عیلامی بوده. سنگ‌‌نگارۀ کول فرح در ۷ کیلومتری شمال شرقی شهر ایذه از جمله آثار تاریخی به جا مانده از آن دوره است.