بابل، دین
بابِل، دین (Babylonian Religion)
مجموعۀ عقاید و اعمال عبادی و اخلاقی مردم بابل در روزگار باستان. تکوینشناسی و کیوانشناسی دین بابل خدایان و شیاطین، مناسک و کاهنان و تعالیم اخلاقی تقریباً یکسره برگرفته از سومریان بود، با تفاوتهایی اندک از این قبیل که در آن مَردوخ[۱] جای انلیل[۲] و آن[۳]، خدایان سومری، را گرفت. مَردوخ خدای خدایان بابل بود، موجوداتی ناپیدا با کالبد انسانی و قوای فوق طبیعی، که هریک زمام امور بخشی از هستی را در دست داشتند: زمین و آسمان، ماه و خورشید و سیارات، کوه و دشت و رود، شهر و کشور، و مانند آن. حتی ابزارهایی چون بیل و کلنگ تحت مسئولیت خدایانی بود. هر فرد بابلی خدایی شخصی داشت که نیازهایش را پیش او میبرد و رستگاریش را از او میخواست. اِئا[۴]، سین[۵]، شَمَش[۶]، ایشتر[۷]، آداد[۸]، و نَبو[۹] پسر مردوخ، خدایان بزرگ دیگر بودند. هر یک از خدایان و الهگان بزرگ، معبدی در یک یا چند شهر داشت. شهر بابل به تنهایی در روزگار کلدانیان[۱۰] (قرون ۸ تا ۶پم) دارای بیش از ۵۰ معبد بود. هر معبد مغسل و مذبحی داشت و حرمی اندرونی که جز خواص بدان راه نداشتند. در معابد بزرگ، این حرم بر فراز یک زیگورات[۱۱] (هرم طبقهطبقه) بود. مردم بابل به ارزشهایی همچون حق و حقیقت، نظم و قانون، عدالت و آزادی، حکمت و معرفت، و شجاعت و وظیفهشناسی معتقد بودند. بر گذشت و دلسوزی تأکید داشتند و از بیوگان، یتیمان، پناهندگان، تنگدستان و ستمدیدگان حمایت میکردند. اهل بابل به دینداری مشهور بودند. ولی دنیای پس از مرگشان، صرفنظر از اعمال آنها در طول زندگی، همیشه سیاه و هراسانگیز بود.